Участник:Hellerick/Латинская письменность для казахского языка/Kazakstan Re'spwblykasininn Konstytwtsiyasi

Kazakstan Re'spwblykasininn Konstytwtsiyasi

Konstytwtsiya 1995 jili 30 tamizda re'spwblykalik refere'ndwmda kabildandi. Kazakstan Re'spwblykasi Parlamentininn Jarcisi, 1996 jilgi N 4, 217-kujat (Kazakstan Re'spwblykasi Parlamentininn basilimi)

Biez, ortak taryxy tagdir bieriktirgen

Kazakstan xalki, bayirgi kazak jerinde

memlekettilik kura otirip,

oezimizdi erkindik, tenndik jaene tatwlik

murattarina berilgen beybitcil azamattik

kogam dep ugina otirip,

duenyejuzilik kogamdastikta layikti orin

alwdi tieley otirip,

kazirgi jaene bolacak urpaktar aldindagi

jogari jawapkerciligimizdi sezine otirip,

oezimizdinn egemendik kukigimizdi negizge

ala otirip

osi Konstytwtsiyani kabildaymiz.

I boelim, Jalpi erejeler

Biez, ortak taryxy tagdir bieriktirgen Kazakstan xalki, bayirgi kazak jerinde memlekettilik kura otirip, oezimizdi erkindik, tenndik jaene tatwlik murattarina berilgen beybitcil azamattik kogam dep ugina otirip, duenyejuzilik kogamdastikta layikti orin alwdi tieley otirip, kazirgi jaene bolacak urpaktar aldindagi jogari jawapkerciligimizdi sezine otirip, oezimizdinn egemendik kukigimizdi negizge ala otirip, osi Konstytwtsiyani kabildaymiz.

1-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasi oezin de'mokratiyalik, zayirli, kukiktik jaene aelewmettik memleket retinde orniktiradi, oninn enn kimbat kazinasi - adam jaene adamninn oemiri, kukiktari men bostandiktari.
2. Re'spwblyka kizmetininn tuebegeyli pryntsypteri: kogamdik tatwlik pen sayasy turaktilik; buekil xaliktinn ygieligin koezdeytin ekonomykalik damw; kazakstandik patryotyzm; memleket oemirininn asa mannizdi maeselelerin de'mokratiyalik aedistermen, oninn iecinde re'spwblykalik refere'ndwmda nemese Parlamentte dawis berw arkili cecw.

ESKERTW. 1-baptinn 1-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2001.12.21. N 18/2 kawlisimen.

2-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasi - prezydenttik baskarw nisanindagi bie'rtutas memleket.
2. Re'spwblykaninn egemendigi oninn buekil awmagin kamtydi. Memleket oez awmagininn tutastigin, kol sugilmawin jaene boelinbewin kamtamasiz etedi.
3. Re'spwblykaninn aekimcilik-awmaktik kurilisi, astanasininn ornalasatin jeri men maertebesi zannmen belgilenedi.
4. Kazakstan Re'spwblykasi jaene Kazakstan atawlarininn maeni barabar.

3-bap

1. Memlekettik byliektinn bierden-bier bastawi - xalik.
2. Xalik byliekti tiekeley re'spwblykalik referendwm jaene erkin saylaw arkili juezege asiradi, sonday-ak oez byliegin juezege asirwdi memlekettik organdarga beredi.
3. Kazakstan Re'spwblykasinda byliekti eckim de yemdenip kete almaydi. Byliekti yemdenip ketwcilik zann boyinca kwdalanadi.
4. Xalik pen memleket atinan byliek juergizwge Re'spwblyka Prezydentininn, sonday-ak oezininn konstytwtsiyalik oekilettigi ceginde Parlamenttinn kukigi bar. Re'spwblyka Uekimeti men oezge de memlekettik organdar memleket atinan olarga berilgen oekilettikteri ceginde gana byliek juergizedi.
5. Re'spwblykada memlekettik byliek bie'rtutas, ol Konstytwtsiya men zanndar negizinde zann cigarwci, atkarwci jaene sot tarmaktarina boelinw, olardinn tejemelik aeri tepe-tenndik jueyesin paydalanw arkili, oe'zara ies-kymil jasaw pryntsypiene saeykes juezege asiriladi.

ESKERTW. 3-baptinn 3-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2001.04.12. N 1/2 kawlisimen.

4-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasinda koldanilatin kukik Konstytwtsiyaninn, sogan saeykes zanndardinn, oezge de normatyVtiek kukiktik aktilerdinn, xalikaralik carttari men Re'spwblykaninn baska da miendettemelerininn, sonday-ak Re'spwblyka Konstytwtsiyalik Kennesininn jaene Jogargi Soti normatyVtiek kawlilarininn normalari bolip tabiladi.
2. Konstytwtsiyaninn enn jogari zanndi kueci bar jaene Re'spwblykaninn buekil awmaginda ol tiekeley koldaniladi.
3. Re'spwblyka bekitken xalikaralik carttardinn Re'spwblyka zanndarinan basimdigi boladi jaene xalikaralik cart boyinca oni koldanw uecin zann cigarw talap etiletin jagdaydan baska retterde, tiekeley koldaniladi.
4. Barlik zanndar, Re'spwblyka katiswcisi bolip tabilatin xalikaralik carttar jariyalanadi. Azamattardinn kukiktarina, bostandiktari men miendetterine katisti normatyVtiek kukiktik aktilerdi resmy tuerde jariyalaw olardi koldanwdinn miendetti cartti bolip tabiladi.

ESKERTW. 4-baptinn 3-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2000.10.11. N 18/2 kawlisimen.

5-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasinda yde'ologiyalik jaene sayasy aer-alwandilik taniladi. Kogamdik jaene memlekettik ynstytwttardinn bierigip ketwine, memlekettik organdarda partiya uyimdarin kurwga jol berilmeydi.
2. Kogamdik bierlestikter zann aldinda bierdey. Kogamdik bierlestikter iesine memlekettinn jaene memleket iesine kogamdik bierlestikterdinn zannsiz aralaswina, kogamdik bierlestikterge memlekettik organdardinn kizmetin juektewge, kogamdik bierlestikterdi memlekettik karjilandirwga jol berilmeydi.
3. Maksati nemese ies-aereketi Re'spwblykaninn konstytwtsiyalik kurilisin kuectep oezgertwge, oninn tutastigin buzwga, memleket kawipsizdigine nuksan keltirwge, aelewmettik, naesildik, ulttik, dieny, tektik-toptik jaene rwlik arazdikti kozdirwga bagittalgan kogamdik bierlestikter kurwga jaene olardinn kizmetine, sonday-ak zanndarda koezdelmegen aeskerylendirilgen kuramalar kurwga tiyim salinadi.
4. Re'spwblykada baska memleketterdinn sayasy partiyalari men kaesiptik odaktarininn, dieny negizdegi partiyalardinn kizmetine, sonday-ak sayasy partiyalarmen kaesiptik odaktardi ceteldik zanndi tulgalar men azamattardinn, cet memleketter men xalikaralik uyimdardinn karjilandirwina jol berilmeydi.
5. Ceteldik dieny bierlestikterdinn Re'spwblyka awmagindagi kizmeti, sonday-ak ceteldik dieny ortaliktardinn Re'spwblykadagi dieny bierlestikter bascilarin tagayindawi Re'spwblykaninn tyiesti memlekettik organdarimen kelisw arkili juezege asiriladi.

ESKERTW. 5-baptinn 4-tarmagina tuesinikteme berildi – KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2000.06.07. N 4/2 kawlisimen.

6-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasinda memlekettik mencik pen jeke mencik taniladi jaene bierdey korgaladi.
2. Mencik miendet juekteydi, oni paydalanw sonimen katar kogam ygieligine de kizmet etwge tyies. Mencik swbyektileri men obyektileri, mencik yelerininn oez kukiktarin juezege asirw koelemi men cekteri, olardi korgaw kepildikteri zannmen belgilenedi.
3. Jer jaene oninn koynawi, sw koezderi, oesimdikter men janwarlar duenyesi, baska da tabygy re'swrstar memleket menciginde boladi. Jer, sonday-ak zannda belgilengen negizderde, carttar men cekterde jeke mencikte de bolwi muemkin.

ESKERTW. 6-baptinn 2-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1999.11.03. N 19/2 kawlisimen.

ESKERTW. 6-baptinn 3-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2000.04.13. N 2/2 kawlisimen.

ESKERTW. 6-baptinn 1-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2001.04.12. N 1/2 kawlisimen.

7-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasindagi memlekettik tiel - kazak tieli.
2. Memlekettik uyimdarda jaene jergilikti oezin-oezi baskarw organdarinda oris tieli resmy tuerde kazak tielimen tenn koldaniladi.
3. Memleket Kazakstan xalkininn tielderin ueyrenw men damitw uecin jagday twgizwga kamkorlik jasaydi.

8-bap

Kazakstan Re'spwblykasi xalikaralik kukiktinn pryntsypteri men normalarin kurmetteydi, memleketter arasinda intimaktastik pen tatw koercilik karim-katinas jasaw, olardinn tenndigi men bier-bierininn iecki iesterine aralaspaw, xalikaralik dawlardi beybit jolmen cecw sayasatin juergizedi, karwli kuecti bierinci bolip koldanwdan bas tartadi.

ESKERTW. 8-bapka tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2001.04.12. N 1/2 kawlisimen.

9-bap

Kazakstan Re'spwblykasininn memlekettik nicandari - Twi, E'ltannbasi jaene Gymnie bar. Olardinn sypattamasi jaene resmy paydalanilw taertibi konstytwtsiyalik zannmen belgilenedi.

II boelim, Adam jaene azamat

10-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasininn azamattigi zannga saeykes alinadi jaene toktatiladi, ol kanday negizde alinganina karamastan, bie'rinngay jaene tenn bolip tabiladi.
2. Re'spwblykaninn azamatin e'ckanday jagdayda azamattiginan, oezininn azamattigin oezgertw kukiginan ayirwga, sonday-ak oni Kazakstannan tis jerlerge alastawga bolmaydi.
3. Re'spwblyka azamatininn baska memlekettinn azamattiginda bolwi tanilmaydi.

11-bap

1. Re'spwblykaninn xalikaralik carttarinda oezgece belgilenbese, Kazakstan Re'spwblykasininn azamatin cet memleketke berwge bolmaydi.
2. Re'spwblyka oezininn odan tis jerlerde juergen azamattarin korgawga jaene olarga kamkorlik jasawga kepildik beredi.

12-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasinda Konstytwtsiyaga saeykes adam kukiktari men bostandiktari taniladi jaene olarga kepildik beriledi.
2. Adam kukiktari men bostandiktari aerkimge twmisinan jazilgan, olar absolyutti dep taniladi, olardan eckim ayira almaydi, zanndar men oezge de normatyVtiek kukiktik aktilerdinn mazmuni men koldanilwi osigan karay aniktaladi.
3. Re'spwblykaninn azamati oezininn azamattigina oray kukiktarga ye bolip, miendetter atkaradi.
4. Konstytwtsiyada, zanndarda jaene xalikaralik carttarda oezgece koezdelmese, ceteldikter men azamattigi jok adamdar Re'spwblykada azamattar uecin belgilengen kukiktar men bostandiktardi paydalanadi, sonday-ak miendetter atkaradi.
5. Adamninn jaene azamattinn oez kukiktari men bostandiktarin juezege asirwi baska adamdardinn kukiktari men bostandiktarin buzbawga, konstytwtsiyalik kurilis pen kogamdik ymandilikka nuksan keltirmewge tyies.

13-bap

1. Aerkimninn kukik swbyektisi retinde tanilwina kukigi bar jaene oezininn kukiktari men bostandiktarin, kajetti korganisti kosa alganda, zannga kayci kelmeytin barlik taesildermen korgawga xakili.
2. Aerkimninn oez kukiktari men bostandiktarininn sot arkili korgalwina kukigi bar.
3. Aerkimninn bielikti zann koemegin alwga kukigi bar. Zannda koezdelgen retterde zann koemegi tegin koersetiledi.

ESKERTW. 13-baptinn 2-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1999.03.22. N 7/2 kawlisimen.

ESKERTW. 13-baptinn 2-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2002.02.15. N 1 kawlisimen.

14-bap

1. Zann men sot aldinda jurttinn baeri tenn.
2. Tegine, aelewmettik, lawazimdik jaene mueliktik jagdayina, jinisina, naesiline, ultina, tieline, dienge koe'zkarasina, nanimina, turgilikti jerine baylanisti nemese kez kelgen oezge jagdayattar boyinca eckimdi e'ckanday kemsitwge bolmaydi.

ESKERTW. 14-baptinn 1 jaene 2-tarmaktarina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1999.03.10. N 2/2 kawlisimen.

ESKERTW. 14-baptinn 1-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1999.03.22. N 7/2 kawlisimen.

15-bap

1. Aerkimninn oemir suerwge kukigi bar.
2. Eckimninn oez betince adam oemirin kiyuga xakisi jok. Oelim jazasi erekce awir kilmis jasagani uecin enn awir jaza retinde zannmen belgilenedi, onday jazaga kesilgen adamninn kecirim jasaw twrali oetinic etw xaki bar.

16-bap

1. Aerkimninn oezininn jeke basininn bostandigina kukigi bar.
2. Zannda koezdelgen retterde gana jaene tek sottinn nemese prokwrordinn sanktsiyasimen tutkindawga jaene kamawda ustawga boladi, tutkindalgan adamga sotka cagimdanw kukigi beriledi. Prokwrordinn sanktsiyasinsiz adamdi jetpis eki sagattan aspaytin merzimge gana ustawga boladi.
3. Ustalgan, tutkindalgan, kilmis jasadi dep ayip tagilgan aerkim adam sol ustalgan, tutkindalgan nemese ayip tagilgan kezden bastap adVokattinn (korgawcininn) koemegin paydalanwga kukili.

17-bap

1. Adamninn kadir-kasyetine kol sugilmaydi.
2. Eckimdi azaptawga, ogan zorlik-zombilik jasawga, baskaday katigezdik nemese adamdik kadir-kasyetin korlaytinday jaebir koersetwge ne jazalawga bolmaydi.

18-bap

1. Aerkimninn jeke oemirine kol sugilmawina, oezininn jaene otbasininn kupiyasi bolwina, ar-namisi men abiroyli atininn korgalwina kukigi bar.
2. Aerkimninn oezininn jeke salimdari men jynagan karajatininn, jaziskan xattarininn, tele'fon arkili soeylesken soezderininn, potcta, tele'graf arkili jaene baska joldarmen aliskan xabarlarininn kupiyaliligi saktalwina kukigi bar. Bul kukikti cektewge zannda tiekeley belgilengen retter men taertip boyinca gana jol beriledi.
3. Memlekettik organdar, kogamdik bierlestikter, lawazimdi adamdar jaene bukaralik akparat kuraldari aerkim azamatka oezininn kukiktari men mueddelerine katisti kujattarmen, cecimdermen jaene akparat koezderimen tanisw muemkindigin kamtamasiz etwge miendetti.

19-bap

1. Aerkim oezininn kay ultka, kay partiyaga jaene kay dienge jatatinin oezi aniktawga jaene oni koersetw-koersetpewge xakili.
2. Aerkimninn ana tieli men toel maedenyetin paydalanwga, karim-katinas, taerbye, okw jaene cigarmacilik tielin erkin tanndap alwga kukigi bar.

20-bap

1. Soez ben cigarmacilik erkindigine kepildik beriledi. Tse'nzwraga tiyim salinadi.
2. Aerkimninn zann juezinde tiyim salinbagan kez kelgen taesilmen erkin akparat alwga jaene taratwga kukigi bar. Kazakstan Re'spwblykasininn memlekettik kupiyasi bolip tabilatin maelimetter tiezbesi zannmen belgilenedi.
3. Re'spwblykaninn konstytwtsiyalik kurilisin kuectep oezgertwdi, oninn tutastigin buzwdi, memleket kawipsizdigine nuksan keltirwdi, sogisti, aelewmettik, naesildik, ulttik, dieny, tektik-toptik jaene rwlik astamcilikti, sonday-ak katigezdik pen zorlik-zombilikka bas urwdi nasyxattawga nemese uegittewge jol berilmeydi.

21-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasi awmaginda zanndi tuerde juergen aerkim adam, zannda koersetilgennen baska retterde, oninn awmaginda erkin juerip-turwga jaene turgilikti mekendi oez kalawinca tanndap alwga kukigi bar.
2. Aerkimninn Re'spwblykadan tis jerlerge ketwine kukigi bar. Re'spwblyka azamattarininn Re'spwblykaga kedergisiz kaytip oralwina kukigi bar.

22-bap

1. Aerkimninn ar-ojdan bostandigina kukigi bar.
2. Ar-ojdan bostandigi kukigin juezege asirw jalpi adamdik jaene azamattik kukiktar men memleket aldindagi miendetterge baylanisti bolmawga nemese olardi cektemewge tyies.

23-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasi azamattarininn bierlesw bostandigina kukigi bar. Kogamdik bierlestikterdinn kizmeti zannmen retteledi.
2. Aeskery kizmetciler, ulttik kawipsizdik organdarininn, kukik korgaw organdarininn kizmetkerleri men swdyalar partiyalarda, kaesiptik odaktarda bolmawga, kanday da bier sayasy partiyani koldap soeylemewge tyies.

ESKERTW. 23-baptinn 2-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2000.07.05. N 13/2 kawlisimen.

24-bap

1. Aerkimninn ennbek etw bostandigina, kizmet pen kaesip tuerin erkin tanndawina kukigi bar. Eriksiz ennbekke sottinn uekimi boyinca ne toetence jagdayda nemese sogis jagdayinda gana jol beriledi.
2. Aerkimninn kawipsizdik pen tazalik talaptarina say ennbek etw jagdayina, ennbegi uecin nendey bier kemsitwsiz siyaki alwina, sonday-ak jumissizdiktan aelewmettik korgalwga kukigi bar.
3. Erewil jasaw kukigin kosa alganda, zannmen belgilengen taesilderdi koldana otirip, jeke jaene ujimdik ennbek dawlarin cecw kukigi moyindaladi.
4. Aerkimninn tinigw kukigi bar. Ennbek carti boyinca, jumis iesteytinderge zannmen belgilengen jumis wakitininn uzaktigina, de'malis jaene mereke kuenderine, jil sayingi akili de'maliska kepildik beriledi.

ESKERTW. 24-baptinn 2-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1999.03.10. N 2/2 kawlisimen.

25-bap

1. Turgin ueyge kol sugilmaydi. Sottinn ceciminsiz turgin ueyden ayirwga jol berilmeydi. Turgin ueyge basip kierwge, oni tekserwge jaene tientwge zannmen belgilengen retter men taertip boyinca gana jol beriledi.
2. Kazakstan Re'spwblykasinda azamattardi turgin ueymen kamtamasiz etw uecin jagdaylar jasaladi. Zannda koersetilgen sanattagi muktaj azamattarga turgin uey zannmen belgilengen normalarga saeykes memlekettik turgin uey korlarinan olardinn cama-carki koeteretin akiga beriledi.

26-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasininn azamattari zanndi tuerde algan kanday da bolsin muelkin jeke menciginde ustay aladi.
2. Mencikke, oninn iecinde muragerlik kukigina zannmen kepildik beriledi.
3. Sottinn ceciminsiz eckimdi de oez muelkinen ayirwga bolmaydi. Zannmen koezdelgen erekce jagdaylarda memleket muktaji uecin muelikten kuectep ayirw oninn kuni tenn bagamen oetelgen kezde juergizilwi muemkin.
4. Aerkimninn kaesipkerlik kizmet erkindigine, oez muelkin kez kelgen zanndi kaesipkerlik kizmet uecin erkin paydalanwga kukigi bar. Monopolystik kizmet zannmen retteledi aeri cekteledi. Josiksiz baesekege tiyim salinadi.

ESKERTW. 26-baptinn 3-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2000.06.16. N 6/2 kawlisimen.

ESKERTW. 26-baptinn 3-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2000.12.20. N 21/2 kawlisimen.

27-bap

1. Neke men otbasi, ana men aeke jaene bala memlekettinn korgawinda boladi.
2. Balalarina kamkorlik jasaw jaene olardi taerbyelew - ata-ananinn etene kukigi aeri miendeti.
3. Kaemeletke tolgan ennbekke kabiletti balalar ennbekke jaramsiz ata-anasina kamkorlik jasawga miendetti.

28-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasininn azamati jasina kelgen, nawkastangan, muegedek bolgan, asirawcisinan ayirilgan jagdayda jaene oezge de zanndi negizderde ogan enn toemengi jalaki men zeyne'takininn moelcerinde aelewmettik kamsizdandirilwina kepildik beriledi.
2. Erikti aelewmettik saktandirw, aelewmettik kamsizdandirwdinn kosimca nisandarin jasaw jaene kayirimdilik koetermelenip otiradi.

ESKERTW. 28-baptinn 1-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1999.03.12. N 3/2 kawlisimen.

29-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasi azamattarininn de'nsawligin saktawga kukigi bar.
2. Re'spwblyka azamattari zannmen belgilengen kepildi me'dytsynalik koemektinn koelemin tegin alwga xakili.
3. Memlekettik jaene jekemencik emdew mekemelerinde, sonday-ak, jeke me'dytsynalik praktykamen aynaliswci adamdarda akili me'dytsynalik jaerdem alw zannda belgilengen negizder men taertip boyinca juergiziledi.

30-bap

1. Azamattardinn memlekettik okw orindarinda tegin orta bielim alwina kepildik beriledi. Orta bielim alw miendetti.
2. Azamattinn memlekettik jogari okw orninda konkwrstik negizde tegin jogari bielim alwga kukigi bar.
3. Jekemencik okw orindarinda akili bielim alw zannmen belgilengen negizder men taertip boyinca juezege asiriladi.
4. Memleket bielim berwdinn jalpiga miendetti standarttarin belgileydi. Kez kelgen okw ornininn kizmeti osi standarttarga say kelwi kerek.

31-bap

1. Memleket adamninn oemir suerwi men de'nsawligina kolayli aynaladagi ortani korgawdi maksat etip koyadi.
2. Adamdardinn oemiri men de'nsawligina kater toendiretin derekter men jagdayattardi lawazimdi adamdardinn jasirwi zannga saeykes jawapkercilikke aekep sogadi.

32-bap

Kazakstan Re'spwblykasininn azamattari beybit aeri karwsiz jynalwga, jynalistar, mytyngieler men de'monstratsiyalar, cerwler oetkizwge jaene toskawildarga turwga xakili. Bul kukikti paydalanw memlekettik kawipsizdik, kogamdik taertip, de'nsawlik saktaw, baska adamdardinn kukiktari men bostandiktarin korgaw mueddeleri uecin zannmen cektelwi muemkin.

33-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasi azamattarininn tiekeley jaene oez oekilderi arkili memleket iesin baskarwga katiswga, memlekettik organdar men jergilikti oezin-oezi baskarw organdarina tiekeley oezi jueginwge, sonday-ak jeke jaene ujimdik oetinicter joldawga kukigi bar.
2. Re'spwblyka azamattarininn memlekettik organdar men jergilikti oezin-oezi baskarw organdarin saylawga jaene olarga saylanwga, sonday-ak re'spwblykalik refere'ndwmga katiswga kukigi bar.
3. Sot ies-aereketke kabiletsiz dep tanigan, sonday-ak sot uekimi boyinca bas bostandiginan ayirw orindarinda otirgan azamattardinn saylawga jaene saylanwga, re'spwblykalik refere'ndwmga katiswga kukigi jok.
4. Re'spwblyka azamattarininn memlekettik kizmetke kierwge tenn kukigi bar. Memlekettik kizmetci lawazimina kandydatka koyilatin talaptar lawazimdik miendetterdinn sypatina gana baylanisti boladi jaene zannmen belgilenedi.

ESKERTW. 33-bap oezgerdi - Kazakstan Re'spwblykasininn 1998.10.07. N 284 Zannimen.

34-bap

1. Aerkim Kazakstan Re'spwblykasininn Konstytwtsiyasin jaene zanndarin saktawga, baska adamdardinn kukiktarin, bostandiktarin, abiroyi men kadir-kasyetin kurmettewge miendetti.
2. Aerkim Re'spwblykaninn memlekettik nicandarin kurmettewge miendetti.

35-bap

Zanndi tuerde belgilengen saliktardi, alimdardi jaene oezge de miendetti toelemderdi toelew aerkimninn borici aeri miendeti bolip tabiladi.

36-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasin korgaw - oninn aerbir azamatininn kasyetti parizi jaene miendeti.
2. Re'spwblyka azamattari zannda belgilengen taertip pen tuerler boyinca aeskery kizmet atkaradi.

37-bap

Kazakstan Re'spwblykasininn azamattari taryxy jaene maedeny muralardinn saktalwina kamkorlik jasawga, taryx pen maedenyet eskertkicterin korgawga miendetti.

38-bap

Kazakstan Re'spwblykasininn azamattari tabygatti saktawga jaene tabygat bayliktarina ukipti karawga miendetti.

39-bap

1. Adamninn jaene azamattinn kukiktari men bostandiktari konstytwtsiyalik kurilisti korgaw, kogamdik taertipti, adamninn kukiktari men bostandiktarin, xaliktinn de'nsawligi men ymandiligin saktaw maksatina kajetti camada gana jaene tek zannmen cektelwi muemkin.
2. Ultaralik tatwlikti buzatin kez kelgen aereket konstytwtsiyalik emes dep taniladi.
3. Sayasy sebepter boyinca azamattardinn kukiktari men bostandiktarin kanday da bier tuerde cektewge jol berilmeydi. Konstytwtsiyaninn 10; 11; 13-15-baptarinda; 16-babininn 1-tarmaginda; 17-babinda; 19-babinda; 22-babinda; 26-babininn 2-tarmaginda koezdelgen kukiktar men bostandiktar ecbir jagdayda da cektelmewge tyies.

III boelim, Prezydent

40-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasininn Prezydenti - memlekettinn bascisi, memlekettinn iecki jaene sirtki sayasatininn negizgi bagittarin aykindaytin, el iecinde jaene xalikaralik katinastarda Kazakstanninn atinan oekildik etetin enn jogari lawazimdi tulga.
2. Re'spwblykaninn Prezydenti - xalik pen memlekettik byliek bierligininn, Konstytwtsiyaninn mizgimastigininn, adam jaene azamat kukiktari men bostandiktarininn nicani aeri kepili.
3. Re'spwblyka Prezydenti memlekettik byliektinn barlik tarmagininn kelisip jumis iestewin jaene oekimet organdarininn xalik aldindagi jawapkerciligin kamtamasiz etedi.

41-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasininn Prezydentin konstytwtsiyalik zannga saeykes jalpiga bierdey, tenn jaene toete saylaw kukigi negizinde Re'spwblykaninn kaemeletke tolgan azamattari jasirin dawis berw arkili jeti jil merzimge saylaydi.
2. Re'spwblyka Prezydenti bolip twmisinan re'spwblyka azamati bolip tabilatin kirik jaska tolgan, memlekettik tieldi erkin menngergen aeri Kazakstanda keminde on bes jil boyi turatin Re'spwblyka azamati saylana aladi.
3. Re'spwblyka Prezydentininn kezekti saylawi je'ltoksanninn bierinci jeksenbisinde oetkiziledi jaene ol merzimi jaginan Re'spwblyka Parlamentininn janna kuramin saylawmen tuspa-tus kelmewge tyies.
4. Dawis berwge katiskan saylawcilardinn elw protsentinen astamininn dawisin algan kandydat saylandi dep esepteledi. Eger kandydattardinn bierde-bieri koersetilgen dawis sanin ala almasa, kaytadan dawiska salinadi, ogan koep dawis algan eki kandydat katisadi. Dawis berwge katiskan saylawcilardinn enn koep dawisin algan kandydat saylandi dep esepteledi.

ESKERTW. 41-bap oezgerdi - Kazakstan Re'spwblykasininn 1998.10.07. N 284 Zannimen.

ESKERTW. 41-baptinn 2-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1998.10.09. N 9/2 kawlisimen.

42-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasininn Prezydenti: "Kazakstan xalkina adal kizmet etwge, Kazakstan Re'spwblykasininn Konstytwtsiyasi men zanndarin katann saktawga, azamattardinn kukiktari men bostandiktarina kepildik berwge, Kazakstan Re'spwblykasi Prezydentininn oezime juektelgen maertebeli miendetin adal atkarwga saltanatti tuerde ant etemin", - dep xalikka ant bergen saetten bastap kizmetine kierisedi.
2. Ant berw kanntardinn ekinci sursenbisinde saltanatti jagdayda Parlament de'pwtattarininn, Konstytwtsiyalik Kennes muecelerininn, Jogargi Sot swdyalarininn, sonday-ak Re'spwblykaninn buringi Prezydentterininn baerininn katiswimen oetkiziledi. Konstytwtsiyaninn 48-babinda koezdelgen jagdayda Kazakstan Re'spwblykasi Prezydentininn oekilettigin oezine kabildagan adam Re'spwblyka Prezydentininn oekilettigin kabildagan kueninen bastap bier ay iecinde ant beredi.
3. Re'spwblyka Prezydentininn oekilettigi jannadan saylangan Re'spwblyka Prezydenti kizmetine kierisken kezden bastap, sonday-ak Prezydent kizmetinen merziminen burin bosatilgan nemese ketirilgen ne ol kaytis bolgan jagdayda toktatiladi. Re'spwblykaninn buringi Prezydentterininn baerininn, kizmetinen ketirilgenderden baskasininn, Kazakstan Re'spwblykasininn eks-Prezydenti degen atagi boladi.
4. Bier adam katarinan eki retten artik Re'spwblyka Prezydenti bolip saylana almaydi.

ESKERTW. 42-bap oezgerdi - Kazakstan Re'spwblykasininn 1998.10.07. N 284 Zannimen.

43-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasi Prezydentininn oekildi organninn de'pwtati bolwga, oezge de aki toelenetin kizmetterdi atkarwga jaene kaesipkerlik kizmetpen aynaliswga kukigi jok.
2. Re'spwblyka Prezydenti oez oekilettigin juezege asirw kezenninde sayasy partiyadagi kizmetin toktata turadi.

44-bap

Kazakstan Re'spwblykasininn Prezydenti:

1. Kazakstan xalkina eldegi jagday men Re'spwblykaninn iecki jaene sirtki sayasatininn negizgi bagittari twrali jil sayin joldaw arnaydi;
2. Re'spwblyka Parlamentine kezekti jaene kezekten tis saylaw tagayindaydi; Parlamenttinn bierinci sesi'yasin cakiradi jaene oninn de'pwtattarininn Kazakstan xalkina beretin antin kabildaydi; Parlament Palatalarininn kezekten tis bierlesken otiristarin cakiradi; Parlament Se'nati usingan zannga on bes jumis kueni iecinde kol koyadi, zanndi xalikka jariya etedi ne zanndi nemese oninn jekelegen baptarin kaytadan talkilap, dawiska salw uecin kaytaradi;
3. Parlamenttinn kelisimimen Re'spwblykaninn Pre'myer-Mynystrien kizmetke tagayindaydi, oni kizmetten bosatadi; Pre'myer-Mynystrdienn usinwimen Re'spwblyka Uekimetininn kurilimin belgileydi, oninn muecelerin kizmetke tagayindaydi jaene kizmetten bosatadi, sonday-ak Uekimet kuramina kiermeytin Re'spwblykaninn ortalik atkarwci organdarin kuradi, taratadi jaene kayta kuradi; Uekimet muecelerininn antin kabildaydi, erekce mannizdi maeseleler boyinca Uekimet otiristarina Toe'ragalik etedi; Uekimetke zann jobalarin Parlament Maejilisine engizwdi tapsiradi; Uekimettinn jaene oblistar, re'spwblykalik mannizi bar kalalar men astana aekimderi aktilerininn kuecin joyadi ne tolik nemese ieci'nara toktata turadi;
4. Parlamenttinn kelisimimen Kazakstan Re'spwblykasi Ulttik Bankininn Toe'ragasin kizmetke tagayindaydi, oni kizmetten bosatadi;
5. Parlament Se'natininn kelisimimen Re'spwblykaninn Bas Prokwrorin jaene Ulttik kawipsizdik komytetininn Toe'ragasin kizmetke tagayindaydi, olardi kizmetten bosatadi;
6. Re'spwblyka dyplomatiyalik oekildikterininn bascilarin tagayindaydi jaene keri cakirip aladi;
7. Re'spwblykalik byudjettinn atkarilwin bakilaw joenindegi esep komytetininn Toe'ragasin jaene eki muecesin bes jil merzimge kizmetke tagayindaydi;
8. Re'spwblykaninn memlekettik bagdarlamalarin bekitedi;
9. Re'spwblyka Pre'myer-Mynystrieninn usinwimen Re'spwblykaninn memlekettik byudjeti esebinen ustalatin barlik organdardinn kizmetkerlerine arnalgan karjilandirw men ennbe'kaki toelewdinn bie'rinngay jueyesine bekitedi;
10. Re'spwblykalik referendwm oetkizw joeninde cecim kabildaydi;
11. kelissozder juergizedi jaene Re'spwblykaninn xalikaralik carttarina kol koyadi; bekitw gramotalarina kol koyadi; oezininn janinda tierkelgen cet memleketterdinn dyplomatiyalik jaene oezge de oekilderininn senim gramotalari men keri cakirip alw gramotalarin kabildaydi;
12. Re'spwblyka Karwli Kuecterininn Jogargi Bas Kolbascisi bolip tabiladi, Karwli Kuecterdinn jogari kolbasciligin tagayindaydi jaene awistirip otiradi;
13. Re'spwblykaninn memlekettik nagradalarimen nagradtaydi, kurmetti, jogari aeskery jaene oezge ataktardi, siniptik cenderdi, dyplomatiyalik daerejelerdi, bieliktilik siniptarin beredi;
14. Re'spwblykaninn azamattigi, sayasy baspana berw maeselelerin cecedi;
15. azamattarga kecirim jasawdi juezege asiradi;
16. Re'spwblykaninn de'mokratiyalik ynstytwttarina, oninn taewelsizdigi men awmaktik tutastigina, sayasy turaktiligina, azamattarininn kawipsizdigine elewli jaene tiekeley kater toengen, memlekettinn konstytwtsiyalik organdarininn kalipti jumis iestewi buzilgan rette, Pre'myer-Mynystrmen jaene Re'spwblyka Parlamenti Palatalarininn Toe'ragalarimen resmy konswltatsiyalar aliskannan keyin Re'spwblyka Parlamentine derew xabarlay otirip, Kazakstanninn buekil awmaginda jaene oninn jekelegen jerlerinde toetence jagday engizwdi, Re'spwblykaninn Karwli Kuecterin koldanwdi kosa alganda, atalgan jagdayattar talap etetin caralardi koldanadi;
17. Re'spwblykaga karsi agresi'ya jasalgan ne oninn kawipsizdigine sirttan tiekeley kater toengen rette Re'spwblykaninn buekil awmaginda nemese oninn jekelegen jerlerinde aeskery jagday engizedi, ieci'nara nemese jalpi mobylyzatsiya jariyalap, bul twrali Re'spwblyka Parlamentine derew xabarlaydi;
18. Oezine baginisti Re'spwblyka Prezydentininn Kuezet kizmetin jaene Re'spwblykalik ulandi jasaktaydi;
19. Kazakstan Re'spwblykasininn Memlekettik Xatcisin kizmetke tagayindaydi jaene kizmetten bosatadi, oninn maertebesi men oekilettigin aniktaydi; Re'spwblyka Prezydentininn aekimciligin kuradi;
20. Kawipsizdik Kennesin, Jogari Sot Kennesin jaene oezge de konswltatyVtiek-kennesci organdardi kuradi;
21. Re'spwblykaninn Konstytwtsiyasi men zanndarina saeykes baska da oekilettikterdi juezege asiradi.

ESKERTW. 44-bap oezgerdi - Kazakstan Re'spwblykasininn 1998.10.07. N 284 Zannimen.

ESKERTW. 44-baptinn 13) tarmakcasina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1999.06.30. N 10/2 kawlisimen.

ESKERTW. 44-baptinn 2) tarmakcasina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2000.07.03. N 15/2 kawlisimen.

ESKERTW. 44-baptinn 9) tarmakcasina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2001.11.12. N 14/2 kawlisimen.

45-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasininn Prezydenti Konstytwtsiya men zanndar negizinde jaene olardi orindaw uecin Re'spwblykaninn buekil awmaginda miendetti kueci bar jarliktar men oekimder cigaradi.
2. Konstytwtsiyaninn 53-babininn 4)-tarmakcasinda koezdelgen rette Re'spwblyka Prezydenti zanndar cigaradi, al 61-baptinn 2-tarmaginda koezdelgen rette Re'spwblykaninn zann kueci bar jarliktarin cigaradi.
3. Re'spwblykaninn Prezydenti kol koyatin Parlament aktileri, sonday-ak Uekimet bastamasimen cigarilatin Prezydenttinn aktileri tyiesince osi aktilerdinn zanndiligi uecin zanndik jawapkercilik juekteletin Parlamenttinn aer Palatasininn Toe'ragalarininn ne Pre'myer-Mynystrdienn aldin-ala koldari koyilip tiyanaktaladi.

ESKERTW. 45-baptinn 2) tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2000.07.03. N 15/2 kawlisimen.

46-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasininn Prezydentine, oninn abiroyi men kadir-kasyetine eckimninn tyieswine bolmaydi.
2. Re'spwblyka Prezydenti men oninn otbasin kamtamasiz etw, olarga kizmet koersetw jaene korgaw memleket esebinen juezege asiriladi.
3. Osi baptinn erejeleri Re'spwblykaninn eks-Prezydentterine koldaniladi.

47-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasininn Prezydenti nawkastanwina baylanisti oezininn miendetterin juezege asirwga kabiletsizdigi dendegen jagdayda kizmetinen merziminen burin bosatilwi muemkin. Bul rette Parlament aer Palata de'pwtattarininn tenn saninan jaene me'dytsynaninn tyiesti salalarininn mamandarinan turatin komyssiya kuradi. Merziminen burin bosatw twrali cecim Parlament Palatalarininn bierlesken otirisinda komyssiyaninn koritindisimen belgilengen konstytwtsiyalik raesimderdinn saktalgani twrali Konstytwtsiyalik Kennes koritindisi negizinde aer Palata de'pwtattari jalpi sanininn keminde toertten uecininn koepciligimen kabildanadi.
2. Re'spwblykaninn Prezydenti oezininn miendetterin atkarw kezindegi ies-aereketi uecin tek kana memleketke opasizdik jasagan jagdayda jawap beredi jaene bul uecin Parlament oni kizmetinen ketirwi muemkin. Ayip tagw jaene oni tekserw twrali cecim Maejilis de'pwtattarininn keminde uecten bierininn bastamasi boyinca de'pwtattardinn jalpi sanininn koepciligimen kabildanwi muemkin.Tagilgan ayipti tekserwdi Se'nat uyimdastiradi jaene oninn naetyjeleri Se'nat de'pwtattari jalpi sanininn koepcilik dawsimen Parlament Palatalari bierlesken otirisininn karawina beriledi. Bul maesele boyinca tuepkilikti cecim ayip tagwdinn negizdiligi twrali Jogargi Sot koritindisi jaene belgilengen konstytwtsiyalik raesimderdinn saktalgani twrali Konstytwtsiyalik Kennestinn koritindisi bolgan jagdayda aer Palata de'pwtattari jalpi sanininn keminde toertten uecininn koepcilik dawsimen Parlament Palatalarininn bierlesken otirisinda kabildanadi. Ayip tagilgan kezden bastap eki ay iecinde tuepkilikti cecim kabildamaw Re'spwblyka Prezydentine karsi tagilgan ayiptinn kueci joyilgan dep tanwga aekep sogadi. Re'spwblykaninn Prezydentine memleketke opasizdik jasadi dep tagilgan ayiptinn kabildanbawi oninn kay kezenninde de osi maeseleninn karalwina sebepci bolgan Maejilis de'pwtattarininn oekilettigin merziminen burin toktatwga aekep sogadi.
3. Re'spwblyka Prezydentin kizmetinen ketirw twrali maesele ol Re'spwblyka Parlamentininn oekilettigin merziminen burin toktatw joeninde maesele karap jatkan kezde kozgalmaydi.

48-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasininn Prezydenti kizmetinen merziminen burin bosagan nemese ketirilgen, sonday-ak kaytis bolgan jagdayda Re'spwblyka Prezydentininn oekilettigi kalgan merzimge Parlament Se'natininn Toe'ragasina koecedi; Se'nat Toe'ragasininn oezine Prezydent oekilettigin kabildawi muemkin bolmagan rette ol Parlament Maejilisininn Toe'ragasina koecedi; Maejilis Toe'ragasininn oezine Prezydent oekilettigin kabildawi muemkin bolmagan rette ol Re'spwblykaninn Pre'myer-Mynystriene koecedi. Oezine Re'spwblyka Prezydentininn oekilettigin kabildagan tulga tyiesince Se'nat Toe'ragasininn, Maejilis Toe'ragasininn nemese Pre'myer-Mynystrdienn oekilettigin tapsiradi. Bul jagdayda bos turgan memlekettik lawazimdardi yelenw Konstytwtsiyada koezdelgen taertippen juezege asiriladi.
2. Osi baptinn 1-tarmaginda koezdelgen negizderde jaene taertippen Kazakstan Re'spwblykasi Prezydentininn oekilettigin oezine kabildagan tulganinn Kazakstan Re'spwblykasininn Konstytwtsiyasina oezgerister men toliktirwlar twrali bastamacilik jasawga kukigi jok.

ESKERTW. 48-bap janna re'daktsiyada - Kazakstan Re'spwblykasininn 1998.10.07. N 284 Zannimen.

IV boelim, Parlament

49-bap

1. Parlament - Kazakstan Re'spwblykasininn zann cigarw kizmetin juezege asiratin re'spwblykaninn enn jogari oekildi organi.
2. Parlamenttinn oekilettigi oninn bierinci sesi'yasi acilgan saetten bastalip, jannadan saylangan Parlamenttinn bierinci sesi'yasi jumiska kierisken kezden ayaktaladi.<*>
3. Parlamenttinn oekilettigi Konstytwtsiyada koezdelgen retter men taertip boyinca merziminen burin toktatilwi muemkin.
4. Parlamenttinn uyimdastirilwi men kizmeti, oninn de'pwtattarininn kukiktik jagdayi konstytwtsiyalik zannmen belgilenedi.

ESKERTW. 49-bap oezgerdi - Kazakstan Re'spwblykasininn 1998.10.07. N 284 Zannimen.

ESKERTW. 48-baptinn 2-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1999.07.14. N 13/2 kawlisimen.

50-bap

1. Parlament turakti negizde jumis iesteytin eki Palatadan: Se'nattan jaene Maejilisten turadi.
2. Se'nat aer oblistan, re'spwblykalik mannizi bar kaladan jaene Kazakstan Re'spwblykasininn astanasinan eki adamnan, tyiesince oblistinn, re'spwblykalik mannizi bar kalaninn jaene Re'spwblyka astanasininn barlik oekildi organdari de'pwtattarininn bierlesken otirisinda saylanatin de'pwtattardan kuraladi. Se'nattinn jeti de'pwtatin Se'nat oekilettigi merzimine Re'spwblyka Prezydenti tagayindaydi.
3. Maejilis jetpis jeti de'pwtattan turadi. Alpis jeti de'pwtat Re'spwblykaninn aekimcilik-awmaktik boelinisi eskerile otirip kurilatin jaene camamen saylawcilardinn sani tenn bier mandatti awmaktik saylaw okrwgteri boyinca saylanadi. On de'pwtat bara-bar oekildik jueyesi boyinca jaene bie'rtutas jalpiulttik saylaw okrwgininn awmagi boyinca partiyalik tiezimder negizinde saylanadi.
4. Parlament de'pwtati bier mezgilde eki Palataga bierdey muece bola almaydi.
5. Se'nat de'pwtattarininn oekilettik merzimi - alti jil, Maejilis de'pwtattarininn oekilettik merzimi - bes jil.

ESKERTW. 50-bap oezgerdi - Kazakstan Re'spwblykasininn 1998.10.07. N 284 Zannimen.

ESKERTW. 50-baptinn 5-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1999.03.15. N 1/2 , 1999.11.29. N 24/2 kawlilarimen.

51-bap

1. Maejilis de'pwtattarin saylaw jalpiga bierdey, tenn jaene toete saylaw kukigi negizinde jasirin dawis berw arkili juezege asiriladi. Maejilis de'pwtattarininn kezekti saylawi Parlamenttinn jumis iestep turgan saylanim oekilettigininn merzimi ayaktalganga deyingi eki aydan keciktirilmey oetkiziledi.
2. Se'nat de'pwtattari janama saylaw kukigi negizinde jasirin dawis berw jolimen saylanadi. Saylangan Se'nat de'pwtattarininn jartisi aerkim uec jil sayin kayta saylanip otiradi. Bul orayda olardinn kezekti saylawi bulardinn oekilettik merzimi ayaktalganga deyingi eki aydan keciktirilmey oetkiziledi.
3. Parlament de'pwtattarininn kezekten tis saylawi Parlament oekilettigin merziminen burin toktatkan kezden bastap eki ay iecinde oetkiziledi.
4. Kazakstan Re'spwblykasininn keminde bes jil azamati bolgan, otiz jaska tolgan, jogari bielimi jaene keminde bes jil jumis staji bar, tyiesti oblistinn, re'spwblykalik mannizi bar kalaninn ne Re'spwblyka astanasininn awmaginda keminde uec jil turakti turgan azamati Se'nat de'pwtati bola aladi. Re'spwblykaninn jasi jyirma beske tolgan azamati Maejilis de'pwtati bola aladi.
5. Bier mandatti awmaktik saylaw okrwgi boyinca tyiesince oblistinn, re'spwblykalik mannizi bar kala men re'spwblyka astanasininn barlik oekildi organdari de'pwtattarininn bierlesken otirisinda dawis berwge katiskan saylawcilardinn nemese tanndawcilardinn elw protsentinen astamininn dawisin algan kandydat saylandi dep esepteledi. Eger kandydattardinn bierde-bieri atalgan dawis sanin ala almagan jagdayda, kaytadan dawis berw juergiziledi, ogan ne'gurlim koebirek dawis sanin algan eki kandydat katisadi. Dawis berwge katiskan saylawcilardinn nemese tanndawcilardinn ne'gurlim koebirek dawis sanin algan kandydat saylandi dep esepteledi. Maejiliske saylawdinn koritindilari boyinca de'pwtattik mandattardi partiyalik tiezimder negizinde boelwge dawis berwge katiskan saylawcilardinn keminde jeti protsentininn dawsin algan sayasy partiyalar jieberiledi. Eger dawis berwge tanndawcilardinn elw protsentinen astami katissa, Se'natka saylaw oetkizildi dep esepteledi. Re'spwblyka Parlamenti de'pwtattarin saylaw taertibi konstytwtsiyalik zannda aykindaladi.
6. Parlamenttinn de'pwtati Kazakstan xalkina ant beredi.

ESKERTW. 51-bap oezgerdi - Kazakstan Re'spwblykasininn 1998.10.07. N 284 Zannimen.

ESKERTW. 51-baptinn 4-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1999.03.18. N 5/2 kawlisimen.

ESKERTW. 51-baptinn 2-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1999.11.29. N 24/2 kawlisimen.

52-bap

1. Parlament de'pwtati kanday da bolsin amanatti mandatpen baylanisti emes.
2. Parlament de'pwtattari oninn jumisina katiswga miendetti. Parlamentte de'pwtattinn jeke oezi gana dawis beredi. De'pwtattinn Palatalar men olardinn organdarininn otiristarina daeleldi sebeptersiz uec retten artik katispawi, sol siyakti dawis berw kukigin baska bierewge berwi de'pwtatka zannda belgilengen jazalaw caralarin koldanwga aekep sogadi.
3. Parlament de'pwtatininn baska oekildi organninn de'pwtati bolwga, okitwcilik, gilimy jaene oezge de cigarmacilik kizmetten baska, aki toelenetin oezge de jumis atkarwga, kaesipkerlikpen cugildanwga, kommesi'yalik uyimninn basci organininn nemese baykawci kennesininn kuramina kierwge kukigi jok. Osi erejeninn buzilwi de'pwtattinn oekilettigin toktatwga aekep sogadi.
4. Parlament de'pwtatin oninn oekilettik merzimi iecinde tutkinga alwga, kuectep aekelwge, sot taertibimen belgilenetin aekimcilik jazalaw caralarin koldanwga, kilmis uestinde ustalgan nemese awir kilmis jasagan retterdi kospaganda, tyiesti Palataninn kelisiminsiz kilmistik jawapka tartwga bolmaydi.
5. Parlament de'pwtatininn oekilettigi ol orninan tuesken, de'pwtat ies-aereketke kabiletsiz dep tanilgan, Parlament taratilgan jagdayda jaene Konstytwtsiyada koezdelgen oezge de retterde toktatiladi. Parlament de'pwtati ogan katisti sottinn ayiptaw uekimi kuecine engizilgen, Kazakstan Re'spwblykasinan tiskari jerlerge turakti konis awdargan kezde oez mandatinan ayiriladi.
6. De'pwtattarga jazalaw caralarin koldanwga, olardinn osi baptinn 3-tarmagininn talaptarin, de'pwtattik aedep erejelerin saktawina, sonday-ak de'pwtattardinn oekilettigin toktatwga jaene oekilettiginen aeri de'pwtatka eckimninn tyiespewi joenindegi kukiginan ayirwga baylanisti maeselelerdi aezirlew Kazakstan Re'spwblykasininn Ortalik saylaw komyssiyasina juekteledi.

ESKERTW. 52-bap oezgerdi - Kazakstan Re'spwblykasininn 1998.10.07. N 284 Zannimen.

ESKERTW. 52-baptinn 3 jaene 5-tarmaktarina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2001.05.17. N 7/2 kawlisimen.

ESKERTW. 52-baptinn 1 jaene 5-tarmaktarina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2001.12.13. N 19/2 kawlisimen.

53-bap

Palatalardinn bierlesken otirisinda Parlament:

1. Kazakstan Re'spwblykasi Prezydentininn usinisi boyinca Konstytwtsiyaga oezgertwler men toliktirwlar engizedi; konstytwtsiyalik zanndar kabildap, olarga oezgertwler men toliktirwlar engizedi;
2. Re'spwblykalik byudjetti jaene Uekimet pen Re'spwblykalik byudjettinn atkarilwin bakilaw joenindegi esep komytetininn byudjettinn atkarilwi twrali esepterin bekitedi, byudjetke oezgertwler men toliktirwlar engizedi;
3. Re'spwblyka Prezydentininn karsiligin twgizgan zanndar nemese zannninn baptari boyinca ol karsilik jiebergen kuennen bastap bier ay merzim iecinde kaytalap talkilaw men dawiska salwdi oetkizedi. Bul merzimninn saktalmawi Prezydent karsiligininn kabildanganin bieldiredi. Eger Parlament aer Palata de'pwtattarininn jalpi sanininn uecten ekisininn koepcilik dawsimen burin kabildangan cecimdi rastaytin bolsa, Prezydent jeti kuen iecinde zannga kol koyadi. Eger Prezydenttinn karsiligi eskerilmese, zann kabildanbadi nemese Prezydent usingan re'daktsiyada kabildandi dep esepteledi;
4. Prezydentke oninn bastamasi boyinca aer Palata de'pwtattari jalpi sanininn uecten ekisininn dawsimen bier jildan aspaytin merzimge zann cigarw oekilettigin berwge xakili;
5. Prezydenttinn Re'spwblyka Pre'myer-Mynystrien, Re'spwblyka Ulttik Bankininn Toe'ragasin tagayindawina kelisim beredi;
6. Pre'myer-Mynystrdienn Uekimet bagdarlamasi twrali bayandamasin tinndap, bagdarlamani makuldaydi nemese kabildamay tastaydi, bagdarlamani kaytadan kabildamay tastaw aer Palata de'pwtattari jalpi sanininn uecten ekisininn koepcilik dawsimen juezege asirilwi muemkin jaene bul Uekimetke senimsizdik koersetilgenin bieldiredi. Onday koepcilik dawistinn bolmawi Uekimet bagdarlamasininn makuldanganin bieldiredi;
7. Aer Palata de'pwtattari jalpi sanininn uecten ekisininn koepcilik dawsimen, Parlament de'pwtattari jalpi sanininn keminde besten bierininn bastamasi boyinca nemese Konstytwtsiyada belgilengen retterde Uekimetke senimsizdik bieldiredi;
8. sogis jaene bietim maeselelerin cecedi;
9. Re'spwblyka Prezydentininn usinisi boyinca beybitcilik pen kawipsizdikti saktaw joenindegi xalikaralik miendettemelerdi orindaw uecin Re'spwblykaninn Karwli Kuecterin paydalanw twrali cecim kabildaydi;
10. Re'spwblykalik referendwm tagayindaw twrali bastama koeteredi;
11. Re'spwblyka Konstytwtsiyalik Kennesininn Re'spwblykadagi konstytwtsiyalik zanndiliktinn jay-kueyi twrali jil sayingi joldawin tinndaydi;
12. Palatalardinn bierlesken komyssiyalarin kuradi, olardinn Toe'ragalarin saylaydi jaene kizmetten bosatadi, komyssiyalardinn kizmeti twrali esepterdi tinndaydi;
13. Parlamentke Konstytwtsiya juektegen oezge de oekilettikterdi juezege asiradi.

ESKERTW. 53-baptinn 1) tarmakcasina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1998.12.04. N 13/2 kawlisimen.

ESKERTW. 53-bapka tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1999.06.30. N 10/2 kawlisimen.

ESKERTW. 53-baptinn 7) tarmakcasina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1999.09.27. N 18/2 kawlisimen.

54-bap

Parlament Palatalardinn boelek otirisinda maeselelerdi aeweli Maejiliste, al sodan keyin Se'natta oez kezegimen karaw arkili:

1. zanndar kabildaydi;
2. re'spwblykalik byudjetti jaene oninn atkarilwi twrali esepterdi, byudjetke engiziletin oezgertwler men toliktirwlardi talkilaydi, memlekettik saliktar men alimdardi belgileydi jaene olardi alip tastaydi;
3. Kazakstan Re'spwblykasininn aekimcilik-awmaktik kurilisininn maeselelerin cecw taertibin belgileydi;
4. memlekettik nagradalardi tagayindaydi, Re'spwblykaninn kurmetti, aeskery jaene oezge de ataktarin, siniptik cenderin, dyplomatiyalik daerejelerin belgileydi, Re'spwblykaninn memlekettik nicandarin aniktaydi;
5. memlekettik zaye'mdar men Re'spwblykaninn ekonomykalik jaene oezge de koemek koersetwi twrali maeselelerdi cecedi;
6. azamattarga rakimcilik jasaw twrali aktiler cigaradi;
7. Re'spwblykaninn xalikaralik carttarin bekitedi jaene olardinn kuecin joyadi.

ESKERTW. 54-baptinn 4) tarmakcasina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1999.06.30. N 10/2 kawlisimen.

ESKERTW. 54-baptinn 7) tarmakcasina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2000.12.26. N 22/2 kawlisimen.

ESKERTW. 54-baptinn 7) tarmakcasina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2001.12.13. N 16-17/3 kawlisimen.

55-bap

Se'nattinn erekce karawina minalar jatadi:

1. Kazakstan Re'spwblykasi Prezydentininn usinwimen Re'spwblykaninn Jogargi Sotininn Toe'ragasin, Alkalar Toe'ragalarin jaene Jogargi Sotininn swdyalarin saylaw men kizmetten bosatw, olardinn anttarin kabildaw;
2. Re'spwblyka Prezydentininn Re'spwblykaninn Bas Prokwrorin jaene Ulttik kawipsizdik komytetininn Toe'ragasin tagayindawina kelisim berw;
3. Re'spwblykaninn Bas Prokwrorin, Jogargi Sotininn Toe'ragasi men swdyalarin olarga eckimninn tyiespewi joenindegi kukiginan ayirw;
4. Re'spwblykaninn zanndarina saeykes jergilikti oekildi organdardinn oekilettigin merziminen burin toktatw;
5. Kazakstan Re'spwblykasininn Jogari Sot Kennesininn kuramina eki de'pwtatti jieberw;
6. Re'spwblykaninn Prezydentin kizmetinen ketirw twrali Maejilis kozgagan maeseleni karaw jaene oninn naetyjesin Palatalardinn bierlesken otirisininn karawina engizw.

ESKERTW. 55-baptinn 1-tarmakcasina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2000.07.05. N 11/2 kawlisimen.

56-bap

Maejilistinn erekce karawina minalar jatadi:

1. zanndardinn jobalarin karawga kabildaw jaene karaw;
2. Re'spwblyka Parlamenti kabildagan zanndarga Kazakstan Re'spwblykasi Prezydentininn karsiliktari boyinca usinistar aezirlew;
3. Re'spwblyka Prezydentininn usinwimen Re'spwblykaninn Ortalik saylaw komyssiyasininn Toe'ragasin, Toe'ragasininn orinbasarin, xatcisi men muecelerin saylaw jaene kizmetten bosatw;
4. Re'spwblyka Prezydentininn kezekti saylawin xabarlaw;
5. Aedilet bieliktilik alkasininn kuramina eki de'pwtatti jieberw;
6. Re'spwblyka Prezydentine karsi memleketke opasizdik jasadi dep ayip tagw.

ESKERTW. 56-bap oezgerdi - Kazakstan Re'spwblykasininn 1998.10.07. N 284 Zannimen.

57-bap

Parlamenttinn aer Palatasi derbes, baska Palataninn katiswinsiz:

1. Re'spwblykalik byudjettinn atkarilwin bakilaw joenindegi esep komytetininn uec muecesin bes jil merzimge kizmetke tagayindaydi;
2. Konstytwtsiyaninn 47-babininn 1-tarmaginda koezdelgen rette Parlament kuratin komyssiya muecelerininn tenn jartisina oekilettik beredi;
3. Palatalardinn bierlesken komyssiyalari muecelerininn tenn jartisin saylaydi;
4. Palatalar de'pwtattarininn oekilettigin toktatadi, sonday-ak Kazakstan Re'spwblykasi Bas Prokwrorininn usinwimen olarga eckimninn tyiespewi joenindegi kukiginan Palatalardinn de'pwtattarin ayirw maeselelerin cecedi;
5. oez kuziretindegi maeseleler boyinca parlamenttik tinndawlar oetkizedi;
6. de'pwtattardinn jalpi sanininn keminde uecten bierininn bastamasi boyinca Re'spwblyka Uekimeti muecelerininn oez kizmeti maeseleleri joenindegi esepterin tinndawga jaene Uekimet muecesi Re'spwblyka zanndarin orindamagan rette Palatalar de'pwtattari jalpi sanininn uecten ekisininn koepcilik dawsimen oni kizmetten bosatw twrali Re'spwblyka Prezydentine oetinic jasawga xakili, eger Re'spwblyka Prezydenti munday oetinicti kabildamay tastasa, onda de'pwtattar Palata de'pwtattari jalpi sanininn keminde uecten ekisininn koepcilik dawsimen algacki oetinic berilgen kuennen bastap alti ay oetkennen keyin Re'spwblyka Prezydentininn aldinda Uekimet muecesin kizmetinen bosatw twrali maeseleni kaytalap koyuga xakili. Munday jagdayda Re'spwblyka Prezydenti Uekimet muecesin kizmetinen bosatadi.
7. Palatalardinn ueylestirwci jaene jumis organdarin kuradi;
8. oez kizmetininn re'glamentin, Palataninn uyimdastirw jaene iecki taertibine baylanisti maeseleler boyinca oezge de cecimder kabildaydi.

ESKERTW. 57-bap oezgerdi - Kazakstan Re'spwblykasininn 1998.10.07. N 284 Zannimen.

58-bap

1. Palatalardi memlekettik tieldi erkin menngergen oez de'pwtattarininn arasinan Palatalar de'pwtattari jalpi sanininn koepcilik dawsimen jasirin dawis berw arkili Se'nat pen Maejilis saylagan Toe'ragalar baskaradi. Se'nat Toe'ragasininn kizmetine kandydatwrani Kazakstan Re'spwblykasininn Prezydenti usinadi. Maejilis Toe'ragasininn kizmetine kandydatwralardi Palataninn de'pwtattari usinadi.
2. Palatalardinn Toe'ragalari, eger bul uecin Palatalardinn de'pwtattari jalpi sanininn koepciligi dawis berse, kizmetten keri cakirilip alinwi muemkin, sonday-ak olar oez erkimen orninan tueswge xakili.
3. Parlament Palatalarininn Toe'ragalari:
   1. Palatalardinn otiristarin cakirip, olarga Toe'ragalik etedi;
   2. Palatalardinn karawina engiziletin maeselelerdi aezirlewge jalpi bascilik jasaydi;
   3. Palatalar Toe'ragalarininn orinbasarlari kizmetine saylaw uecin Palatalarga kandydatwralar usinadi;
   4. Palatalar kizmetinde re'glamenttinn saktalwin kamtamasiz etedi;
   5. Palatalardinn ueylestirw organdarininn kizmetine bascilik jasaydi;
   6. Palatalar cigaratin aktilerge kol koyadi;
   7. Kazakstan Re'spwblykasi Konstytwtsiyalik Kennesininn eki-ekiden muecelerin tagayindaydi;
   8. oezderine Parlament re'glamenti juekteytin baska da miendetterdi atkaradi.
4. Maejilis Toe'ragasi:
   1. Parlament sesi'yalarin acadi;
   2. Palatalardinn kezekti bierlesken otiristarin cakiradi, Palatalardinn kezekti jaene kezekten tis bierlesken otiristarina Toe'ragalik etedi.
   3. Palatalardinn Toe'ragalari oez kuziretindegi maeseleler boyinca oekimder cigaradi.

59-bap

1. Parlament sesi'yasi oninn Palatalarininn bierlesken jaene boelek otiristari tuerinde oetkiziledi.
2. Parlamenttinn bierinci sesi'yasin Kazakstan Re'spwblykasininn Prezydenti saylaw koritindilari jariyalangan kuennen bastap otiz kuennen keciktirmey cakiradi.
3. Parlamenttinn kezekti sesi'yalari jilina bier ret kirkuyektinn bierinci jumis kueninen mawsimninn sonngi jumis kuenine deyin oetkiziledi.
4. Parlament sesi'yasin Re'spwblyka Prezydenti acadi jaene Se'nat pen Maejilistinn bierlesken otirisinda jabadi. Parlamenttinn sesi'yalari araligindagi kezennde Re'spwblyka Prezydenti oez bastamasimen, Palatalar Toe'ragalarininn nemese Parlament de'pwtattari jalpi sanininn keminde uecten bierininn usinisimen Palatalardinn kezekten tis bierlesken otirisin cakira aladi. Onda Maejilisti cakirwga negiz bolgan maeseleler gana karalwi muemkin.
5. Palatalardinn bierlesken jaene boelek otiristari olarga aer Palata de'pwtattarininn jalpi sanininn keminde uecten ekisi katiskan jagdayda oetkiziledi.
6. Palatalardinn bierlesken jaene boelek otiristari acik otiristar bolip tabiladi. Re'glamentterde koezdelgen retterde jabik otiristar oetkizilwi muemkin. Re'spwblyka Prezydentininn, Pre'myer-Mynystr men Uekimet muecelerininn, Ulttik Bank Toe'ragasininn, Bas Prokwrordinn, Ulttik kawipsizdik komyteti Toe'ragasininn kez kelgen otiristarga katiswga jaene soez soeylewge kukigi bar.

ESKERTW. 59-baptinn 2-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1999.07.14. N 13/2 kawlisimen.

ESKERTW. 59-baptinn 3-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1999.06.30. N 14/2 kawlisimen.

60-bap

1. Palatalar aer Palatada sani jetiden aspaytin turakti komytetter kuradi.
2. Palatalardinn bierlesken kizmetterine katisti maeselelerdi cecw uecin Se'nat pen Maejilis tepe-tenn negizde bierlesken komyssiyalar kurwga xakili.
3. Komytetter men komyssiyalar oez kuziretindegi maeseleler boyinca kawlilar cigaradi.
4. Komytetter men komyssiyalardi kurw, olardinn oekilettigi jaene kizmetin uyimdastirw taertibi zannmen belgilenedi.

61-bap

1. Zann cigarw bastamasi kukigi Kazakstan Re'spwblykasi Parlamentininn de'pwtattarina, Re'spwblyka Uekimetine beriledi jaene tek kana Maejiliste juezege asiriladi.
2. Re'spwblyka Prezydentininn zanndar jobalarin karawdinn basimdiligin belgilewge, sonday-ak osi joba jedel karaladi dep jariyalawga kukigi bar, bul Parlament zann jobasin engizilgen kuennen bastap bier ay iecinde karawga tyiesti ekenin bieldiredi. Parlament osi talapti orindamasa, Re'spwblyka Prezydenti zann kueci bar Jarlik cigarwga xakili, ol Parlament Konstytwtsiya belgilegen taertippen janna zann kabildaganga deyin koldaniladi.
3. Parlament asa mannizdi kogamdik katinastardi retteytin, minalarga:
   1. jeke jaene zanndi tulgalardinn kukik swbyektiligine, azamattardinn kukiktari men bostandiktarina, jeke jaene zanndi tulgalardinn miendetteri men jawapkerciligine;
   2. mencik rejymine jaene oezge de mueliktik kukiktarga;
   3. memlekettik organdar men jergilikti oezin-oezi baskarw organdarin uyimdastirw men olardinn kizmetininn, memlekettik jaene aeskery kizmettinn negizderine;
   4. salik salwga, alimdar men baska da miendetti toelemderdi belgilewge;
   5. re'spwblykalik byudjetke;
   6. sot kurilisi men sotta ies juergizw maeselelerine;
   7. bielim berwge, de'nsawlik saktawga jaene aelewmettik kamsizdandirwga;
   8. kaesi'porindar men olardinn muelkin jekecelendirwge;
   9. aynaladagi ortani korgawga;
   10. re'spwblykaninn aekimcilik-awmaktik kurilisina;
   11. memleket korganisi men kawipsizdigin kamtamasiz etwge katisti negizgi pryntsypter men normalardinn belgileytin zanndar cigarwga xakili.

Oezge katinastardinn barligi zannga taeweldi aktilermen retteledi.

1. Maejilis de'pwtattari karagan jaene jalpi sanininn koepcilik dawsimen makuldangan zann jobasi Se'natka beriledi, ol onda aeri ketkende alpis kuenninn iecinde karaladi. Se'nat de'pwtattari jalpi sanininn koepcilik dawsimen kabildangan joba zannga aynaladi jaene on kuenninn iecinde Prezydenttinn kol koyuina beriledi. Tutas alganda, Se'nat de'pwtattari jalpi sanininn koepcilik dawsimen kabildanbagan joba Maejiliske kaytariladi. Eger Maejilis de'pwtattari jalpi sanininn uecten ekisininn koepcilik dawsimen jobani kaytadan makuldasa, ol Se'natka kayta talkilawga jaene dawiska salwga beriledi. Kayta kabildanbagan zann jobasin sol sesi'ya barisinda kaytadan engizwge bolmaydi.
2. Se'nat de'pwtattari jalpi sanininn koepcilik dawsimen zann jobasina engizilgen oezgertwler men toliktirwlar Maejiliske jieberiledi. Eger Maejilis de'pwtattardinn jalpi sanininn koepcilik dawsimen usinilgan oezgertwlermen jaene toliktirwlarmen kelisse, zann kabildandi dep esepteledi. Eger Maejilis nak sonday koepcilik dawispen Se'nat engizgen oezgertwler men toliktirwlarga karsi bolsa, Palatalar arasindagi kelispewcilik kelisw raesimi arkili ceciledi.
3. Memlekettik kieristi kiskartwdi nemese memlekettik cigisti koebeytwdi koezdeytin zanndardinn jobalari Re'spwblyka Uekimetininn onn koritindisi bolganda gana engizilwi muemkin.
4. Uekimet engizgen zann jobasininn kabildanbawina baylanisti Pre'myer-Mynystr Parlament Palatalarininn bierlesken otirisinda Uekimetke senim bieldirw twrali maesele koyuga xakili. Bul maesele boyinca dawiska salw senim bieldirw twrali maesele koyilgan saetten bastap kirik segiz sagattan keciktirilmey juergiziledi. Eger senimsizdik bieldirw twrali usinis Konstytwtsiyamen belgilengen kajetti dawis sanin ala almagan rette, zann jobasi dawiska salinbay kabildandi dep esepteledi. Alayda uekimet bul kukikti jilina eki retten artik paydalana almaydi.

ESKERTW. 61-baptinn 7-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1999.03.12. N 3/2 , 1999.09.27. N 18/2 kawlilarimen.

ESKERTW. 61-baptinn 3-tarmagininn 1) jaene 2) tarmakcalarina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1999.11.03. N 19/2 kawlisimen.

ESKERTW. 61-baptinn 6-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2000.06.15. N 9/2 kawlisimen.

ESKERTW. 61-baptinn 2) tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2000.07.03. N 15/2 kawlisimen.

ESKERTW. 61-baptinn 1 jaene 4-tarmaktarina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2001.06.08. N 8/2 kawlisimen.

62-bap

1. Parlament Re'spwblykaninn buekil awmaginda miendetti kueci bar Kazakstan Re'spwblykasininn zanndari, Parlamenttinn kawlilari, Se'nat pen Maejilistinn kawlilari tuerinde zann aktilerin kabildaydi.
2. Re'spwblykaninn zanndari Re'spwblyka Prezydenti kol koygannan keyin kuecine enedi.
3. Konstytwtsiyaga oezgertwler men toliktirwlar aer Palata de'pwtattari jalpi sanininn keminde toertten uecininn koepcilik dawsimen engiziledi.
4. Konstytwtsiyalik zanndar Konstytwtsiyada koezdelgen maeseleler boyinca aer Palata de'pwtattarininn jalpi sanininn keminde uecten ekisininn koepcilik dawsimen kabildanadi.
5. Parlament pen oninn Palatalarininn zann aktileri, eger Konstytwtsiyada oezgece koezdelmese, Palatalar de'pwtattari jalpi sanininn koepcilik dawsimen kabildanadi.
6. Konstytwtsiyaga oezgertwler men toliktirwlar engizw, konstytwtsiyalik zanndar kabildaw nemese olarga oezgertwler men toliktirwlar engizw maeseleleri boyinca keminde eki okilim oetkizw miendetti.
7. Re'spwblykaninn zanndari, Parlament pen oninn Palatalarininn kawlilari Konstytwtsiyaga kayci kelmewge tyies. Parlament pen oninn Palatalarininn kawlilari zanndarga kayci kelmewge tyies.
8. Re'spwblykaninn zann jaene oezge de normatyVtiek kukiktik aktilerin aezirlew, usinw, talkilaw, kuecine engizw jaene jariyalaw taertibi arnawli zannmen jaene Parlament pen oninn Palatalarininn re'glamentterimen retteledi.

ESKERTW. 62-baptinn 2) tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2000.07.03. N 15/2 kawlisimen.

63-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasininn Prezydenti mina jagdaylarda: Parlament Uekimetke senimsizdik bieldirgende, Parlament Pre'myer-Mynystrdie tagayindawga eki maerte kelisim bermegende, Parlamenttinn Palatalari arasindagi nemese Parlament pen memlekettik oekimettinn baska tarmaktari arasindagi ennserilmeytin kelispewcilik saldarinan sayasy dagdaris bolganda Parlamentti tarata aladi.
2. Parlamentti toetence jagday nemese sogis jagdayi kezenninde, Prezydent oekilettigininn sonngi alti ayinda, sonday-ak osininn aldindagi taratwdan keyingi bier jil iecinde taratwga bolmaydi.

V boelim, Uekimet

64-bap

1. Uekimet Kazakstan Re'spwblykasininn atkarwci byliegin juezege asiradi, atkarwci organdardinn jueyesin baskaradi jaene olardinn kizmetine bascilik jasaydi.
2. Uekimet oezininn buekil kizmetinde Re'spwblyka Prezydentininn aldinda jawap beredi, sonday-ak Konstytwtsiyaninn 53-babininn 6)-tarmakcasinda koezdelgen rette Re'spwblyka Parlamentine esep beredi.
3. Konstytwtsiyaninn 57-babininn 6)-tarmakcasinda koezdelgen rette Uekimet mueceleri Parlament palatalarina esep beredi.
4. Uekimettinn kuzireti, uyimdastirilwi men kizmet taertibi konstytwtsiyalik zannmen belgilenedi.

65-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasininn Prezydenti Uekimetti Konstytwtsiyada koezdelgen taertippen kuradi.
2. Re'spwblyka Pre'myer-Mynystrie tagayindalgannan keyingi on kuen merzim iecinde Pre'myer-Mynystr Uekimettinn kurilimi men kurami twrali Re'spwblyka Prezydentine usinis engizedi.
3. Uekimet mueceleri Kazakstan xalki men Prezydentine ant beredi.

66-bap

Kazakstan Re'spwblykasininn Uekimeti:

1. memlekettinn aelewmettik-ekonomykalik sayasatininn, oninn korganis kabiletininn, kawipsizdigininn, kogamdik taertipti kamtamasiz etwdinn negizgi bagittarin aezirleydi jaene olardinn juezege asirilwin uyimdastiradi;
2. Parlamentke re'spwblykalik byudjetti jaene oninn atkarilwi twrali esepti usinadi, byudjettinn atkarilwin kamtamasiz etedi;
3. Maejiliske zann jobalarin engizedi jaene zanndardinn orindalwin kamtamasiz etedi;
4. memlekettik mencikti baskarwdi uyimdastiradi;
5. Re'spwblykaninn sirtki sayasatin juergizw joeninde caralar aezirleydi;
6. mynystrliekterdinn, memlekettik komytetterdinn, oezge de ortalik jaene jergilikti atkarwci organdardinn kizmetine bascilik jasaydi;
7. Re'spwblykaninn mynystrliekteri, memlekettik komytetteri, oezge de ortalik jaene jergilikti atkarwci organdari aktilerininn kuecin tolik nemese koldanilw boeliginde joyadi nemese toktata turadi;
8. Uekimet kuramina kiermeytin ortalik atkarwci organdardinn bascilarin kizmetke tagayindaydi jaene kizmetten bosatadi;
9. alinip tastaldi
10. oezine Konstytwtsiyamen, zanndarmen jaene Prezydent aktilerimen juektelgen oezge de kizmetterdi orindaydi.

ESKERTW. 66-bap oezgerdi - Kazakstan Re'spwblykasininn 1998.10.07. N 284 Zannimen.

ESKERTW. 66-baptinn 4) tarmakcasina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1999.03.17. N 4/2 kawlisimen.

ESKERTW. 66-baptinn 5) tarmakcasina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2001.04.12. N 1/2 kawlisimen.

67-bap

Kazakstan Re'spwblykasininn Pre'myer-Mynystrie:

1. Uekimet kizmetin uyimdastirip, ogan bascilik jasaydi jaene oninn jumisi uecin derbes jawap beredi;
2. oezi tagayindalgannan keyingi bier ay iecinde Parlamentke Uekimet bagdarlamasi twrali bayandama usinadi, al ol kabildanbagan rette eki ay iecinde Bagdarlama twrali kaytadan bayandama usinadi;
3. Uekimet kawlilarina kol koyadi;
4. Uekimet kizmetininn negizgi bagittari joeninde jaene oninn asa mannizdi barlik cecimderi joeninde Prezydentke bayandap otiradi;
5. Uekimet kizmetin uyimdastirwga jaene bascilik jasawga baylanisti baska da kizmetterdi atkaradi.

68-bap

1. Uekimet mueceleri oez kuzireti ceginde cecimder kabildawda derbestikke ye aeri oezderine baginisti memlekettik organdardinn jumisi uecin Kazakstan Re'spwblykasi Pre'myer-Mynystrieninn aldinda jeke-dara jawap beredi. Uekimettinn juergizip otirgan sayasatimen kelispeytin nemese oni juergizbeytin Uekimet muecesi orninan tueswge oetinic beredi ne ol lawazimnan bosatilwga tyies.<*>
2. Uekimet muecelerininn oekildi organdardinn de'pwtattari bolwga, okitwcilik, gilimy nemese oezge cigarmacilik kizmetterdi kospaganda, oezge de aki toelenetin jumisti atkarwga, kaesipkerlikpen cugildanwga, kommesi'yalik uyimninn basci organininn nemese baykawci kennesininn kuramina kierwge kukigi jok.

ESKERTW. 68-bap oezgerdi - Kazakstan Re'spwblykasininn 1998.10.07. N 284 Zannimen.

69-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasininn Uekimeti oez kuziretininn maeseleleri boyinca Re'spwblykaninn buekil awmaginda miendetti kueci bar kawlilar cigaradi.
2. Re'spwblykaninn Pre'myer-Mynystrie Re'spwblykaninn buekil awmaginda miendetti kueci bar oekimder cigaradi.
3. Uekimettinn kawlilari jaene Pre'myer-Mynystrdienn oekimderi Konstytwtsiyaga, zann aktilerine, Re'spwblyka Prezydentininn jarliktari men oekimderine kayci kelmewge tyies.

70-bap

1. Uekimet jannadan saylangan Kazakstan Re'spwblykasi Prezydentininn aldinda oez oekilettigin dogaradi.
2. Eger Uekimet jaene oninn kez kelgen muecesi oezderine juektelgen miendetterdi odan aeri juezege asirw muemkin emes dep eseptese, olar Re'spwblykaninn Prezydentine oez orninan tuesetini twrali maelimdewge xakili.
3. Parlament Uekimetke senimsizdik bieldirgen rette Uekimet orninan tuesetini twrali Re'spwblykaninn Prezydentine maelimdeydi.
4. Orninan tueswdi kabildaw nemese kabildamaw twrali maeseleni Re'spwblykaninn Prezydenti on kuen merzimde karaydi.
5. Orninan tueswdi kabildaw Uekimettinn ne oninn tyiesti muecesininn oekilettigi toktatilganin bieldiredi. Pre'myer-Mynystrdienn orninan tueswin kabildaw buekil Uekimettinn oekilettigi toktatilganin bieldiredi.
6. Uekimettinn nemese oninn muecesininn orninan tueswi kabildanbagan jagdayda Prezydent ogan miendetterin odan aeri juezege asirwdi tapsiradi. Parlamenttinn senimsizdik bieldirwine baylanisti Uekimettinn orninan tueswi kabildanbagan jagdayda Prezydent Parlamentti taratwga xakili.
7. Re'spwblykaninn Prezydenti oez bastamasi boyinca Uekimettinn oekilettigin toktatw twrali cecim kabildawga jaene oninn kez kelgen muecesin kizmetten bosatwga xakili. Pre'myer-Mynystrdie kizmetinen bosatw buekil Uekimettinn oekilettigi toktatilganin bieldiredi.

VI boelim, Konstytwtsiyalik kennes

71-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasininn Konstytwtsiyalik Kennesi jeti mueceden turadi, olardinn oekilettigi alti jilga soziladi. Re'spwblykaninn eks-Prezydentteri kukigi boyinca gumir boyi Konstytwtsiyalik Kennestinn mueceleri bolip tabiladi.
2. Konstytwtsiyalik Kennestinn Toe'ragasin Re'spwblykaninn Prezydenti tagayindaydi jaene dawis tenn boelingen jagdayda oninn dawsi cecwci bolip tabiladi.
3. Konstytwtsiyalik Kennestinn eki muecesin Re'spwblykaninn prezydenti, eki muecesin Se'nattinn Toe'ragasi jaene eki muecesin Maejilistinn Toe'ragasi tagayindaydi. Konstytwtsiyalik Kennes muecelerininn jartisi aerkim uec jil sayin jannartilip otiradi.
4. Konstytwtsiyalik Kennestinn Toe'ragasi men muecesininn kizmeti de'pwtattik mandatpen, okitwcilik, gilimy nemese oezge cigarmacilik kizmetterdi kospaganda, oezge da aki toelenetin jumisti atkarwmen, kaesipkerlikpen aynaliswmen, kommesi'yalik uyimninn basci organininn nemese baykawci kennesininn kuramina kierwmen siyispaydi.
5. Konstytwtsiyalik Kennestinn Toe'ragasi men muecelerin oezderininn oekilettigi merzimi iecinde tutkinga alwga, kuectep aekelwge, ogan sot taertibimen belgilenetin aekimcilik jazalaw caralarin koldanwga, kilmis uestinde ustalgan nemese awir kilmistar jasagan retterdi kospaganda, Parlamenttinn kelisiminsiz kilmistik jawapka tartwga bolmaydi.
6. Konstytwtsiyalik Kennestinn uyimdastirilwi men kizmeti konstytwtsiyalik zannmen retteledi.

72-bap

1. Konstytwtsiyalik Kennes Kazakstan Re'spwblykasi Prezydentininn, Se'nat Toe'ragasininn, Maejilis Toe'ragasininn, Parlament de'pwtattari jalpi sanininn keminde besten bier boeligininn, Pre'myer-Mynystrdienn oetinici boyinca:
   1. daw twgan jagdayda Re'spwblyka Prezydentininn, Parlament de'pwtattarininn saylawin oetkizwdinn duristigi jaene re'spwblykalik referendwm oetkizw twrali maeseleni cecedi;
   2. Parlament kabildagan zanndardinn Re'spwblyka Konstytwtsiyasina saeykestigin Prezydent kol koyganga deyin karaydi.
   3. Re'spwblykaninn xalikaralik carttarin bekitkenge deyin olardinn Konstytwtsiyaga saeykestigin karaydi;
   4. Konstytwtsiyaninn normalarina resmy tuesindirme beredi;
   5. Konstytwtsiyaninn 47-babininn 1 jaene 2-tarmaktarinda koezdelgen retterde koritindilar beredi.
2. Konstytwtsiyalik Kennes sottardinn oetinicterin Konstytwtsiyaninn 78-babinda belgilengen retterde karaydi.

ESKERTW. 72-baptinn 1-tarmagininn 2) tarmakcasina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2000.07.03. N 15/2 kawlisimen.

ESKERTW. 72-baptinn 1-tarmagininn 4) tarmakcasina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2001.12.13. N 19/2 kawlisimen.

73-bap

1. Konstytwtsiyalik Kennes Konstytwtsiyaninn 72-babininn 1-tarmagininn 1)-tarmakcasinda koersetilgen maeseleler boyinca oetinic jasalgan rette, Prezydenttinn kizmetine kieriswi, Parlamenttinn saylangan de'pwtattarin tierkew ne re'spwblykalik refere'ndwmninn naetyjelerin cigarw toktatila turadi.
2. Konstytwtsiyalik Kennes Konstytwtsiyaninn 72-babininn 1-tarmagininn 2) jaene 3)-tarmakcalarinda koersetilgen maeseleler boyinca oetinic jasalgan rette, tyiesti aktilerge kol koyu ne olardi bekitw merzimininn oetwi toktatila turadi.
3. Konstytwtsiyalik Kennes oetinicter tuesken kuennen bastap bier ay iecinde oez cecimin cigaradi. Eger maeseleni keyinge kaldirwga bolmaytin bolsa, Re'spwblyka Prezydentininn talabi boyinca bul merzim on kuenge deyin kiskartilwi muemkin.
4. Konstytwtsiyalik Kennestinn cecimine toligimen nemese bier boeligine Re'spwblyka Prezydenti karsilik bieldirwi muemkin, bul karsilik Konstytwtsiyalik Kennes mueceleri jalpi sanininn uecten ekisininn dawsimen ennseriledi. Prezydent karsiligi ennserilmegen jagdayda, Konstytwtsiyalik Kennestinn cecimi kabildanbadi dep esepteledi.

74-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasininn Konstytwtsiyasina saeykes emes dep tanilgan zanndar men xalikaralik carttarga kol koyilmaydi ne, tyiesince, bekitilmeydi jaene kuecine engizilmeydi.
2. Adamninn jaene azamattinn Konstytwtsiyada bayandi etilgen kukiktari men bostandiktarina nuksan keltirilgen dep tanilgan zanndar men oezge de normatyVtiek kukiktik aktilerdinn kueci joyiladi jaene koldanilwga jatpaydi.
3. Konstytwtsiyalik Kennestinn cecimderi kabildangan kuennen bastap kuecine enedi, Re'spwblykaninn buekil awmaginda jalpiga bierdey miendetti, tuepkilikti bolip tabiladi jaene cagimdanwga jatpaydi.

ESKERTW. 74-baptinn 3-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2001.12.13. N 19/2 kawlisimen.

VII boelim, Sottar jaene sot toereligi

75-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasinda sot toereligin tek sot kana juezege asiradi.
2. Sot byliegi sotta ies juergizwdinn azamattik, kilmistik jaene zannmen belgilengen oezge de nisandari arkili juezege asiriladi. Zannda koezdelgen jagdaylarda kilmistik sot iesin juergizw alka zase'datelderininn katiswimen juezege asiriladi.
3. Zannmen kurilgan Re'spwblykaninn Jogargi Soti jaene Re'spwblykaninn jergilikti sottari Re'spwblykaninn sottari bolip tabiladi.
4. Re'spwblykaninn sot jueyesi Re'spwblyka Konstytwtsiyasimen jaene konstytwtsiyalik zannmen belgilenedi. oe'anday da bier atawmen arnawli jaene toetence sottardi kurwga jol berilmeydi.

ESKERTW. 75-bap oezgerdi - Kazakstan Re'spwblykasininn 1998.10.07. N 284 Zannimen.

ESKERTW. 75-baptinn 1-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2002.02.15. N 1 kawlisimen.

76-bap

1. Sot byliegi Kazakstan Re'spwblykasininn atinan juezege asiriladi jaene oezine azamattar men uyimdardinn kukiktarin, bostandiktari men zanndi mueddelerin korgawdi, Re'spwblykaninn Konstytwtsiyasininn, zanndarininn, oezge de normatyVtiek kukiktik aktilerininn, xalikaralik carttarininn orindalwin kamtamasiz etwdi maksat etip koyadi.
2. Sot byliegi Re'spwblyka Konstytwtsiyasininn, zanndarininn, oezge de normatyVtiek kukiktik aktilerininn, xalikaralik carttarininn negizinde twindaytin barlik iester men dawlarga koldaniladi.
3. Sottar cecimderininn uekimderi men oezge de kawlilarininn Re'spwblykaninn buekil awmaginda miendetti kueci boladi.

ESKERTW. 76-baptinn 2-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1999.03.22. N 7/2 kawlisimen.

ESKERTW. 76-baptinn 2-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2000.12.20. N 21/2 kawlisimen.

77-bap

1. Swdya sot toereligin ieske asirw kezinde taewelsiz jaene Konstytwtsiya men zannga gana baginadi.
2. Sot toereligin ieske asirw joenindegi sottinn kizmetine kanday da bolsin aralaswga jol berilmeydi, jaene ol zann boyinca jawapkercilikke aekep sogadi. Nakti iester boyinca swdyalar esep bermeydi.
3. Zanndi koldangan kezde swdya toemendegi pryntsypterdi bascilikka alwga tyies:
   1. adamninn kienali ekendigi zanndi kuecine engen sot uekimimen tanilganca ol jasalgan kilmiska kienali emes dep esepteledi;
   2. bier kukik buzwcilik uecin eckimdi de kaytadan kilmistik nemese aekimcilik jawapka tartwga bolmaydi;
   3. oezine zannmen koezdelgen sottiligin oninn kelisiminsiz eckimninn oezgertwine bolmaydi;
   4. sotta aerkim oez soezin tinndatwga kukili;
   5. jawapkercilikti belgileytin nemese kueceytetin, azamattarga janna miendettemeler juekteytin nemese olardinn jagdayin nacarlatatin zanndardinn keri kueci bolmaydi. Eger kukik buzwcilik jasalgannan keyin ol uecin jawapkercilik zannmen alinip tastalsa nemese jennildetilse, janna zann koldaniladi;
   6. ayiptalwci oezininn kienasizdigin daeleldewge miendetti emes;
   7. eckim oezine-oezi, jubayina (zayibina) jaene zannmen belgilengen cektegi jakin twistarina karsi aygak berwge miendetti emes. Dieny kizmetciler oezderine senip sirin ackandarga karsi kwaeger bolwga miendetti emes;
   8. adamninn kienali ekendigi joenindegi kez kelgen kuedik ayiptalwcininn paydasina karastiriladi;
   9. zannsiz taesilmen alingan aygaktardinn zanndi kueci bolmaydi. Eckim oezininn jeke moyindawi negizinde gana sottalwga tyies emes;
   10. Kilmistik zanndi uksastigina karay koldanwga jol berilmeydi.
4. Konstytwtsiyamen belgilengen sot toereligininn pryntsypteri Re'spwblykaninn barlik sottari men swdyalarina ortak jaene bie'rinngay bolip tabiladi.

ESKERTW. 77-baptinn 3-tarmagininn 5) tarmakcasina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1999.03.10. N 2/2 kawlisimen.

78-bap

Sottardinn Konstytwtsiyamen bayandi etilgen adamninn jaene azamattinn kukiktari men bostandiktarina nuksan keltiretin zanndar men oezge de normatyVtiek kukiktik aktilerdi koldanwga xakisi jok. Eger sot koldanilwga tyiesti zann nemese oezge de normatyVtiek kukiktik akt Konstytwtsiyamen bayandi etilgen adamninn jaene azamattinn kukiktari men bostandiktarina nuksan keltiredi dep tapsa, ies juergizwdi toktata turwga jaene osi aktini konstytwtsiyalik emes dep tanw twrali usinispen Konstytwtsiyalik Kenneske jueginwge miendetti.

79-bap

1. Sottar turakti swdyalardan turadi, olardinn taewelsizdigi Konstytwtsiyamen jaene zannmen korgaladi. Swdyaninn oekilettigi tek zannda belgilengen negizder boyinca gana toktatilwi nemese kiedirtilwi muemkin.
2. Swdyani tutkinga alwga, kuectep aekelwge, ogan sot taertibimen belgilenetin aekimcilik jazalaw caralarin koldanwga, kilmis uestinde ustalgan nemese awir kilmis jasagan retterdi kospaganda, Re'spwblyka Jogari Sot Kennesininn koritindisina negizdelgen Kazakstan Re'spwblykasi Prezydentininn kelisiminsiz ne Konstytwtsiyaninn 55-babininn 3)-tarmakcasinda belgilengen jagdayda, - Se'nattinn kelisiminsiz kilmistik jawapka tartwga bolmaydi.
3. Re'spwblykaninn jyirma bes jaska tolgan, jogari zann bielimi, zann mamandigi boyinca keminde eki jil jumis staji bar jaene bieliktilik e'mtyxanin tapsirgan azamattari swdya bola aladi. Re'spwblyka sottarininn swdyalarina zann boyinca kosimca talaptar belgilenwi muemkin.
4. Swdyaninn kizmeti de'pwtattik mandatpen, okitwcilik, gilimy nemese oezge cigarmacilik kizmetterdi kospaganda, oezge de aki toelenetin jumisti atkarwmen, kaesipkerlikpen aynaliswmen, kommesi'yalik uyimninn basci organininn nemese baykawci kennesininn kuramina kierwmen siyispaydi.

80-bap

Sottardi karjilandirw, swdyalardi turgin ueymen kamtamasiz etw re'spwblykalik byudjet karajati esebinen juergiziledi jaene ol sot toereligin tolik aeri taewelsiz juezege asirw muemkindigin kamtamasiz etwge tyies.

81-bap

Kazakstan Re'spwblykasininn Jogargi Soti azamattik, kilmistik jaene jalpi sot iesin juergizwdinn sottarda karalatin oezge de iester joenindegi jogari sot organi bolip tabiladi, zannda koezdelgen ies juergizw nisandarinda olardinn kizmetin kadagalawdi juezege asiradi, sot praktykasininn maeseleleri boyinca tuesiniktemeler berip otiradi.

82-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasi Jogargi Sotininn Toe'ragasin, alkalarininn Toe'ragalarin jaene Jogargi Sottinn swdyalarin Re'spwblykaninn Jogari Sot Kennesininn kepildemesine negizdelgen Re'spwblyka Prezydentininn usinwimen Se'nat saylaydi.
2. Oblistik jaene olarga tennestirilgen sottardinn Toe'ragalarin, alkalarininn Toe'ragalarin jaene oblistik sottar men olarga tennestirilgen sottardinn swdyalarin, Re'spwblykaninn Jogari Sot Kennesininn kepildemesi boyinca Re'spwblyka Prezydenti kizmetke tagayindaydi.
3. Re'spwblykaninn baska sottarininn Toe'ragalari men swdyalarin Aedilet bieliktilik alkasininn kepildemesine negizdelgen Aedilet mynystrieninn usinwi boyinca Re'spwblyka Prezydenti kizmetke tagayindaydi.
4. Jogari Sot Kennesin Re'spwblyka Prezydenti tagayindagan Toe'raga baskaradi jaene oninn kuraminda Konstytwtsiyalik Kennestinn Toe'ragasi, Jogargi Sottinn Toe'ragasi, Bas Prokwror, Aedilet mynystrie, Se'nat de'pwtattari, swdyalar jaene Re'spwblykaninn Prezydenti tagayindaytin baska da adamdar boladi. Aedilet bieliktilik alkasi Maejilis de'pwtattarinan, swdyalardan, prokwrorlardan, kukik okitwcilari men galim-zanngerlerden, Aedilet organdari kizmetkerlerinen turatin derbes, taewelsiz mekeme bolip tabiladi.
5. Jogari Sot Kennesi men Aedilet bieliktilik alkasininn maertebesi, olardi kurw taertibi jaene jumisin uyimdastirw zannmen belgilenedi.

ESKERTW. 82-bap oezgerdi - Kazakstan Re'spwblykasininn 1998.10.07. N 284 Zannimen.

ESKERTW. 82-baptinn 1-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2000.07.05 N 11/2 kawlisimen.

83-bap

1. Prokwratwra memleket atinan Re'spwblykaninn awmaginda zanndardinn, Kazakstan Re'spwblykasininn Prezydenti jarliktarininn jaene oezge de normatyVtiek kukiktik aktilerdinn daelme-dael aeri bierkelki koldanilwin, jedel-iezdestirw kizmetininn, aniktaw men tergewdinn, aekimcilik jaene orindawcilik ies juergizwdinn zanndiligin jogari kadagalawdi juezege asiradi, zanndiliktinn kez kelgen buzilwin aniktaw men joyu joeninde caralar koldanadi, sonday-ak Re'spwblyka Konstytwtsiyasi men zanndarina kayci keletin zanndar men baska da kukiktik aktilerge narazilik bieldiredi. Prokwratwra sotta memleket mueddesin bieldiredi, sonday-ak zannmen belgilengen jagdayda, taertipte jaene cekte kilmistik kwgindawdi juezege asiradi.
2. Re'spwblyka Prokwratwrasi toemengi prokwrorlardi jogari turgan prokwrorlarga jaene Re'spwblyka Bas Prokwrorina bagindira otirip, bie'rinngay ortaliktandirilgan jueye kuraydi. Ol oez oekilettigin baska memlekettik organdardan, lawazimdi adamdardan taewelsiz juezege asiradi jaene Re'spwblyka Prezydentine gana esep beredi.
3. Re'spwblykaninn Bas Prokwrorin oez oekilettigi merzimi iecinde tutkinga alwga, kuectep aekelwge, ogan sot taertibimen aekimcilik jazalaw caralarin koldanwga, kilmis uestinde ustalgan nemese awir kilmistar jasagan retterdi kospaganda, Se'nattinn kelisiminsiz kilmistik jawapka tartwga bolmaydi. Bas Prokwror oekilettigininn merzimi bes jil.
4. Re'spwblyka prokwratwrasininn kuzireti, uyimdastirilwi men kizmet taertibi zannmen belgilenedi.

ESKERTW. 83-baptinn 1-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2000.12.26. N 23/2 kawlisimen.

84-bap

1. Kilmistik iester boyinca aniktama juergizw men aldin ala tergewdi arnawli organdar juezege asiradi jaene bular sot pen prokwratwradan boelingen.
2. Aniktama juergizw, tergew organdarininn oekilettigi, uyimdastirilwi men kizmet taertibi, Kazakstan Re'spwblykasindagi jedel-iezdestirw kizmetininn maeseleleri zannmen rettelip otiradi.

ESKERTW. 84-baptinn 1-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2000.12.26. N 23/2 kawlisimen.

VIII boelim, Jergilikti memlekettik baskarw jaene oezin-oezi baskarw

85-bap

Jergilikti memlekettik baskarwdi tyiesti awmaktagi iestinn jay-kueyine jawapti jergilikti oekildi jaene atkarwci organdar juezege asiradi.

86-bap

1. Jergilikti oekildi organdar - mae'slyxattar tyiesti aekimcilik-awmaktik, boelinistegi xaliktinn erkin bieldiredi jaene jalpimemlekettik mueddelerdi eskere otirip, oni ieske asirwga kajetti caralardi belgileydi, olardinn juezege asirilwin bakilaydi.
2. Mae'slyxattardi jalpiga bierdey, tenn, toete saylaw kukigi negizinde jasirin dawis berw arkili toert jil merzimge xalik saylaydi.
3. Kazakstan Re'spwblykasininn jyirma jaska tolgan azamati mae'slyxat de'pwtati bolip saylana aladi. Re'spwblyka azamati bier mae'slyxattinn gana de'pwtati bola aladi.
4. Mae'slyxattardinn karawina minalar jatadi:
   1. awmakti damitw josparlarin, ekonomykalik jaene aelewmettik bagdarlamalarin, jergilikti byudjetti jaene olardinn atkarilwi twrali esepterdi bekitw;
   2. oezderininn karawina jatkizilgan jergilikti aekimcilik-awmaktik kurilis maeselelerin cecw;
   3. zannmen mae'slyxat kuziretine jatkizilgan maeseleler boyinca jergilikti atkarwci organdar bascilarininn esepterin karaw;
   4. mae'slyxattinn turakti komyssiyalarin jaene oezge de jumis organdarin kurw, olardinn kizmeti twrali esepterdi tinndaw, mae'slyxat jumisin uyimdastirwga baylanisti oezge de maeselelerdi cecw;
   5. Re'spwblyka zanndarina saeykes azamattardinn kukiktari men zanndi mueddelerin kamtamasiz etw joenindegi oezge de oekilettikterdi juezege asirw.
5. Mae'slyxattinn oekilettigin Se'nat zannda belgilengen negizder men taertip boyinca, sonday-ak oezin-oezi taratw twrali cecim kabildangan rette merziminen burin toktatadi.
6. Mae'slyxattardinn kuzireti, uyimdastirilwi men kizmet taertibi, olardinn de'pwtattarininn kukiktik jagdayi zannmen belgilenedi.

87-bap

1. Jergilikti atkarwci organdar Kazakstan Re'spwblykasininn atkarwci organdarininn bie'rinngay jueyesine kieredi, tyiesti awmaktinn mueddesi men damw kajettiligin uctastira otirip, atkarwci byliektinn jalpi memlekettik sayasatin juergizwdi kamtamasiz etedi.
2. Jergilikti atkarwci organdardinn karawina minalar jatadi:
   1. awmakti damitw josparlarin, ekonomykalik jaene aelewmettik bagdarlamalarin, jergilikti byudjetti aezirlew jaene olardinn atkarilwin kamtamasiz etw;
   2. kommwnaldik mencikti baskarw;
   3. jergilikti atkarwci organdardinn bascilarin kizmetke tagayindaw jaene kizmetten bosatw, jergilikti atkarwci organdardinn jumisin uyimdastirwga baylanisti oezge de maeselelerdi cecw;
   4. jergilikti memlekettik baskarw mueddesine say Re'spwblyka zanndarimen jergilikti atkarwci organdarga juekteletin oezge de oekilettikterdi juezege asirw;
3. Jergilikti atkarwci organdi Re'spwblyka Prezydenti men Uekimetininn oekili bolip tabilatin tyiesti aekimcilik-awmaktik boelinistinn aekimi baskaradi.
4. Oblistardinn, re'spwblykalik mannizi bar kalaninn jaene astananinn aekimderin Pre'myer-Mynystrdienn usinwi boyinca Re'spwblyka Prezydenti kizmetke tagayindaydi. Oezge aekimcilik-awmaktik boelinisterdinn aekimderi kizmetke Kazakstan Re'spwblykasininn Prezydenti aykindagan taertippen tagayindaladi nemese saylanadi. Re'spwblyka Prezydenti oezininn uygarwi boyinca aekimderdi kizmetterinen bosata aladi.
5. Mae'slyxat oez de'pwtattari jalpi sanininn uecten ekisininn dawsimen aekimge senimsizdik bieldirwge jaene oni kizmetinen bosatw joeninde tyiesince Re'spwblyka Prezydentininn ne jogari turgan aekimninn aldina maesele koyuga kukili. Oblistar, re'spwblykalik mannizi bar, kala jaene astana aekimderininn oekilettigi jannadan saylangan Re'spwblyka Prezydenti kizmetine kierisken kezde toktatiladi.
6. Jergilikti atkarwci organdardinn kuzireti uyimdastirilwi jaene olardinn kizmet taertibi zannmen belgilenedi.

ESKERTW. 87-bap oezgerdi - Kazakstan Re'spwblykasininn 1998.10.07. N 284 Zannimen.

88-bap

1. Mae'slyxattar oez kuziretindegi maeseleler boyinca cecimder, al aekimder - tyiesti aekimcilik-awmaktik boelinistinn awmaginda orindalwga miendetti cecimder men oekimder kabildaydi.
2. Mae'slyxattardinn jergilikti byudjet kierisin kiskartwdi nemese jergilikti byudjet cigisin ulgaytwdi koezdeytin cecimderininn jobalari aekimninn onn koritindisi bolgan kezde gana karawga engizilwi muemkin.
3. Kazakstan Re'spwblykasininn Konstytwtsiyasi men zanndarina saeykes kelmeytin Mae'slyxat cecimderininn kueci sot taertibimen joyilwi muemkin.
4. aekimderdinn cecimderi men oekimderininn kuecin tyiesince Kazakstan Re'spwblykasininn Prezydenti, Uekimeti ne jogari turgan aekim joyui muemkin, sonday-ak olardinn kueci sot taertibimen joyilwi muemkin.

ESKERTW. 88-baptinn 4-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2000.05.31. N 3/2 kawlisimen.

89-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasinda jergilikti mannizi bar maeselelerdi turgin xaliktinn oezi cecwin kamtamasiz etetin jergilikti oezin-oezi baskarw taniladi.
2. Jergilikti oezin-oezi baskarwdi turgin xalik tiekeley saylaw jolimen, sonday-ak xalik toptari jynaki turatin awmakti kamtytin se'lolik jaene kalalik jergilikti kawimdastiktardagi saylanbali jaene baska jergilikti oezin-oezi baskarw organdari arkili juezege asiradi.
3. Jergilikti oezin-oezi baskarw organdarin uyimdastirw men olardinn kizmet taertibin zannmen belgilengen cekte azamattardinn oezderi belgileydi.
4. Jergilikti oezin-oezi baskarw organdarininn derbestigine olardinn zannmen belgilengen oekilettigi ceginde kepildik beriledi.

IX boelim, Koritindi jaene oetpeli erejeler

90-bap

1. Re'spwblykalik refere'ndwmda kabildangan Kazakstan Re'spwblykasininn Konstytwtsiyasi referendwm naetyjeleri resmy tuerde jariyalangan kuennen bastap kuecine enedi, sol mezgilden bastap buringi kabildangan Kazakstan Re'spwblykasi Konstytwtsiyasininn kueci joyiladi.
2. Re'spwblykalik refere'ndwmda Konstytwtsiya kabildangan kuen memlekettik mereke - Kazakstan Re'spwblykasininn Konstytwtsiyasi Kueni dep jariyalanadi.

91-bap

1. Kazakstan Re'spwblykasininn Konstytwtsiyasina Re'spwblyka Prezydentininn oez bastamasimen, Parlamenttinn nemese Uekimettinn usinisimen kabildangan cecimi boyinca oetkiziletin re'spwblykalik referendwm oezgertwler men toliktirwlar engizwi muemkin. Eger Prezydent oni Parlamenttinn karawina berw kajet dep uygarsa, Konstytwtsiyaga engiziletin oezgertwler men toliktirwlar jobasi re'spwblykalik refere'ndwmga cigarilmaydi. Munday jagdayda Parlamenttinn cecimi Konstytwtsiyada belgilengen taertippen kabildanadi. Eger Re'spwblyka Prezydenti Konstytwtsiyaga oezgerister men toliktirwlardi re'spwblykalik refere'ndwmga cigarw twrali Parlamenttinn usinisin kabildamay tastasa, onda Parlament Palatalarininn ae'rkaysisininn de'pwtattari jalpi sanininn keminde besten toertininn koepcilik dawsimen Parlament osi oezgerister men toliktirwlardi Konstytwtsiyaga engizw twrali zann kabildawga xakili. Munday jagdayda Re'spwblyka Prezydenti osi zannga kol koyadi nemese oni re'spwblykalik refere'ndwmga cigaradi, eger re'spwblykalik refere'ndwmga katiswga kukigi bar Re'spwblyka azamattarininn jartisinan astami dawis berwge katissa, ol oetkizildi dep esepteledi. Re'spwblykalik refere'ndwmga cigarilgan Konstytwtsiyaga oezgerister men toliktirwlar, eger olar uecin dawis berwge katiskan azamattardinn jartisinan astami jaktap dawis berse, kabildandi dep esepteledi.
2. Konstytwtsiyada belgilengen memlekettinn bie'rtutastigin jaene awmaktik tutastigin, Re'spwblykani baskarw nisanin oezgertwge bolmaydi.

ESKERTW. 91-bap oezgerdi - Kazakstan Re'spwblykasininn 1998.10.07. N 284 Zannimen.

ESKERTW. 91-baptinn 1-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1999.12.04. N 13/2 kawlisimen.

92-bap

1. Konstytwtsiyalik zanndar Konstytwtsiya kuecine engen kuennen bastap bier jil iecinde kabildanwga tyies. Eger Konstytwtsiyada konstytwtsiyalik dep atalgan zanndar nemese zann kueci bar aktiler ol kuecine engen kezde kabildanip koygan bolsa, onda olar Konstytwtsiyaga saeykes keltiriledi de, Kazakstan Re'spwblykasininn konstytwtsiyalik zanndari dep esepteledi.
2. Konstytwtsiyada atalgan oezge zanndar Parlament belgileytin taertip pen merzimde, bie'rak Konstytwtsiya kuecine engen kuennen bastap eki jildan keciktirilmey kabildanwga tyies.
3. Re'spwblyka Prezydentininn oezine berilgen kosimca oekilettikti juezege asirw merzimi iecinde "Kazakstan Re'spwblykasininn Prezydenti men jergilikti aekimderge wakitca kosimca oekilettik berw twrali" 1993 jilgi 10 je'ltoksandagi Kazakstan Re'spwblykasininn Zannina saeykes cikkan jaene zann kueci bar Jarliktari Re'spwblyka zanndarin oezgertw, toliktirw nemese kuecin joyu uecin koezdelgen taertippen gana oezgertilwi, toliktirilwi nemese kuecin joyui muemkin. 1993 jilgi 28 kanntarda kabildangan Kazakstan Re'spwblykasi Konstytwtsiyasininn 64-babininn 12-15, 18 jaene 20 tarmaktarimen koezdelgen maeseleler boyinca oezine berilgen kosimca oekilettikti juezege asirw merzimi iecinde cikkan Re'spwblyka Prezydentininn Jarliktari Re'spwblyka Parlamentininn bekitwine jatpaydi.
4. Konstytwtsiya kuecine engen kezde koldanilip juergen Kazakstan Re'spwblykasininn zanndari ogan kayci kelmeytin boeliginde koldaniladi jaene Konstytwtsiya kabildangan kuennen bastap eki jil iecinde ogan saeykes keltirilwge tyies.

ESKERTW. 92-baptinn 4-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 2000.06.15. N 8/2 kawlisimen.

93-bap

Konstytwtsiyaninn 7-babin juezege asirw maksatinda Uekimet, jergilikti oekildi jaene atkarwci organdar arnawli zannga saeykes Kazakstan Re'spwblykasininn barlik azamattari memlekettik tieldi erkin aeri tegin menngerwi uecin kajetti uyimdastirwcilik, mate'ryaldik jaene te'xnykalik jagdaydinn baerin jasawga miendetti.

94-bap

1. Konstytwtsiya kuecine engen kezde koldanilip juergen Kazakstan Re'spwblykasininn zanndarina saeykes saylangan Kazakstan Re'spwblykasininn Prezydenti Konstytwtsiya belgilegen Kazakstan Re'spwblykasi Prezydentininn oekilettikterine ye boladi jaene olardi 1995 jilgi 29 saewirde re'spwblykalik refere'ndwmda kabildangan cecim boyinca belgilengen merzim iecinde juezege asiradi. Kazakstan Re'spwblykasi Prezydentininn kelisimimen Re'spwblyka Prezydenti oekilettigininn kazirgi merzimi Re'spwblyka Parlamenti Palatalarininn bierlesken otirisinda Palatalardinn ae'rkaysisininn de'pwtattari jalpi sanininn koepcilik dawsimen kabildangan Re'spwblyka Parlamentininn kawlisimen kiskartilwi muemkin. Munday jagdayda Parlament Maejilisi bier ay iecinde Kazakstan Re'spwblykasi Prezydentininn saylawin tagayindaydi. Osi saylawdinn koritindilari boyinca saylangan Re'spwblyka Prezydenti saylaw koritindilari jariyalangan kuennen bastap bier ay iecinde ant beredi jaene jeti jildan keyin je'ltoksanninn bierinci jeksenbisinde oetkizilwge tyies kezekti Prezydent saylawinda saylangan Re'spwblyka Prezydenti kizmetine kieriskenge deyin oez oekilettigin juezege asiradi.
2. Konstytwtsiya kuecine engen kezde koldanilip juergen Kazakstan Re'spwblykasininn zanndarina saeykes saylangan Kazakstan Re'spwblykasininn `Vytse-Prezydenti oezi saylangan merzim ayaktalganga deyin oekilettigin saktaydi.

ESKERTW. 94-bap oezgerdi - Kazakstan Re'spwblykasininn 1998.10.07. N 284 Zannimen.

95-bap

1. Bierinci saylangan Se'nat de'pwtattarininn jartisi toert jil merzimge, de'pwtattardinn ekinci jartisi eki jil merzimge konstytwtsiyalik zannmen belgilengen taertippen saylanadi.
2. Kazakstan Re'spwblykasi Konstytwtsiyasininn Parlament Maejilisi de'pwtattarin partiyalik tiezimder negizinde saylaw twrali erejeleri ekinci cakirilatin Parlament Maejilisi de'pwtattarin saylawdan bastap koldaniladi.

ESKERTW. 95-bap oezgerdi - Kazakstan Re'spwblykasininn 1998.10.07. N 284 Zannimen.

ESKERTW. 95-baptinn 1-tarmagina tuesinikteme berildi - KR Konstytwtsiyalik Kennesininn 1999.11.29. N 24/2 kawlisimen.

96-bap

Konstytwtsiya kuecine engen kuennen bastap Kazakstan Re'spwblykasininn Mynystrler Kabyneti onda belgilengen Kazakstan Re'spwblykasi Uekimetininn kukiktarina, miendetteri men jawapkerciligine ye boladi.

97-bap

Kazakstan Re'spwblykasininn Konstytwtsiyalik Kennesininn bierinci kurami bilayca kuriladi: Re'spwblyka Prezydenti, Parlament Se'natininn Toe'ragasi men Parlament Maejilisininn Toe'ragasi Konstytwtsiyalik Kennestinn muecelerinen bier bierden uec jil merzimge, al Konstytwtsiyalik Kennestinn muecelerinen bier bierden alti jil merzimge tagayindaydi, Konstytwtsiyalik Kennestinn Toe'ragasin Re'spwblyka Prezydenti alti jil merzimge tagayindaydi.

98-bap

1. Konstytwtsiyada koezdelgen sot Toereligi men tergew organdari tyiesti zanndarda koezdelgen taertip pen merzimde kuriladi. Olar kurilganga deyin jumis iestep turgan sot toereligi men tergew organdari oez oekilettikterin saktaydi.
2. Kazakstan Re'spwblykasininn Jogargi Sotininn jaene Jogari Toerelik Sotininn, jergilikti sottardinn swdyalari Konstytwtsiyada koezdelgen sottar kurilganga deyin oez oekilettikterin saktaydi. Swdyalardinn bos orindari Konstytwtsiyada belgilengen taertippen toliktiriladi.