Монгольский язык/Уроки/Урок 9: различия между версиями

Материал из LingvoWiki
Перейти к навигацииПерейти к поиску
(Новая страница: «<center> <h1> << К УРОКУ 4 | [[Монгольский_язык/Уроки/Содержание|СО…»)
 
 
Строка 2: Строка 2:
  
 
<h1>
 
<h1>
[[Монгольский_язык/Уроки/Урок_4 |<< К УРОКУ 4]] |
+
[[Монгольский_язык/Уроки/Урок_8 |<< К УРОКУ 8]] |
 
[[Монгольский_язык/Уроки/Содержание|СОДЕРЖАНИЕ]]|
 
[[Монгольский_язык/Уроки/Содержание|СОДЕРЖАНИЕ]]|
[[Монгольский_язык/Уроки/Урок_6 |К УРОКУ 6 >>]]
+
[[Монгольский_язык/Уроки/Урок_10 |К УРОКУ 10 >>]]
 
</h1>
 
</h1>
  
МОНГОЛЬСКИЙ ЯЗЫК (использованы материалы сайта [http://mongol.h1.ru/lesson5.htm МОНГОЛЬСКИЙ ЯЗЫК])
+
МОНГОЛЬСКИЙ ЯЗЫК (использованы материалы сайта [http://mongol.h1.ru/lesson9.htm МОНГОЛЬСКИЙ ЯЗЫК])
  
 
<h1>
 
<h1>
УРОК 5
+
УРОК 9
 
</h1>
 
</h1>
  
 
</center>
 
</center>
 +
 +
Урок 9. Отрицание в монгольском языке.
 +
Отрицаниями в монгольском языке являются:
 +
 +
а) битгий - ставится только перед формами обращения, например:
 +
    битгий яв - не ходи
 +
    битгий яваг - пусть не пойдет.
 +
 +
б) биш - относительное отрицание со значением "не ..., а ...," ставится после соответствующего слова, например:
 +
    Энэ харандаа биш, Yзэг. - Это не карандаш, а ручка.
 +
    Би явсан биш, ирсэн. - Я не ушел, а пришел.
 +
 +
в) -гYй - употребляется только с именами и причастиями, с которыми пишется слитно:
 +
    Би харандаагYй - Я без карандаша (У меня нет карандаша).
 +
    УсгYй газар - Безводная местность.
 +
    Багш ирэвгYй - Учитель не пришел.
 +
 +
YгYй - ставится в начале конструкции, например:YгYй, би хэлэхгYй - Нет, я не скажу.
 +
 +
г) Yл - употребляется крайне редко, ставится перед изъявительными формами, например:
 +
    Yл болно - нельзя (букв. не будет, не можно).
 +
 +
д) эс - изредка употребляется перед некоторыми деепричастиями, например:
 +
    Эс бичвэл - если не написать.
 +
 +
 +
  Упражнение.
 +
 +
Прочитайте текст, соблюдая редукцию. Переведите текст использую словарь.
 +
 +
Намар болов. Одоо сургууль эхэлнэ. Сурачид цугларав. Одоо хонх дуугарна. Хичээл эхлэв. Багш ирэв. Багш асууна, оюутан хариулна.
 +
Хэн ирэв? Дорж Дамдин хоёр ирэв. Дорж Дамдин хоёр - оюутан юм. Энэ хэн сууна? Энэ - Дорж сууна. Энэ хэн бэ? Энэ - оюутан Дорж байна.
 +
Та юу хийв? Би ном уншив. Дамдин юу авав? Дамдин дэвтэр ба харандаа авав. Энэ - ном ба дэвтэр байна. Энэ - цаас байна. Энэ цаас хаанаас авав? Энэ цаас тэндээс авав. Тэндээс юу авав? Тэндээс энэ цаас авав. Эндээс юу авав? Эндээс харандаа авав. Тэр - юу байна? Тэр - Yзэг байна. Энэ юу вэ? Энэ - бэх байна. Бэх хаа байна? Бэх тэнд байна. Тэнд Yзэг ба бэх байна. Энд ном, дэвтэр, цаас, харандаа, Yзэг ба бэх байна.
 +
Энэ юу байна? Энэ - ширээ байна. Энэ юу вэ? Энэ - сандал байна. Энэ - ширээ, сандал байна. Ширээ, сандал хаанаас авчрав? Энэ юу вэ? Энэ - самбар байна. Энэ самбарыг хаанаас авчрав? Энэ самбарыг тэндээс авчрав. Энэ самбарыг хэн авчрав? Энэ самбарыг нхр Дамдин авчрав. Энэ юу байна? Энэ - шохой байна. Тэр юу вэ? Тэр - зураг байна. Энэ юу вэ? Энэ - шYYгээ байна. ШYYгээг хэн авчрав? Энэ шYYгээг нхр Дорж авчрав, тэр шYYгээг Дамдин авчрав.
 +
Энэ шал уу? Биш, энэ - шал биш, хана байна. Энэ - цонх уу? Биш, энэ - цонх биш, YYд байна. Тэр - цонх уу? Тэр - цонх байна. Энэ - хана уу? Биш, энэ - хана биш, тааз юм.
 +
Хонх дуугарав. Хичээл тарав. Сурагчид эндээс гарав. Оюутан Дорж харив. ндр хичээл болов. Та юу хийв? Би хичээл хийв. Оюутан Дорж юу хийв? Оютан Дорж ном уншив. Дамдин юу хийв? Дамдин бичив.
 +
Багш явав. Одоо та юу хийнэ? Одоо би хичээл давтана. Та хичээл хаа давтана? Би хичээл гэртээ давтана. Сурагчид гэртээ харив, маргааш ирнэ.
 +
Дорж, чи гэртээ хичээл давт! Чи, Дамдин, бич! Чи, Бат, унш!
 +
 +
 +
 +
нэгдугээр - первый
 +
намар - осень
 +
болох - стать, сделаться, происходить
 +
сургууль - учеба, школа
 +
эхлэх - начать(ся)
 +
цугларах - собираться
 +
хонх - звонок
 +
дуугарах - зд. звенеть, раздаваться
 +
ирэх - прибыть
 +
асуух - спрашивать
 +
хариулах - отвечать
 +
оюутан - студент
 +
нхр - товарищ
 +
хоёр - два, вдвоем
 +
хана - стена
 +
гэртээ - дома, домой
 +
суух - сидеть
 +
хийх - делать
 +
тарах - расходиться, закончиться
 +
унших - читать
 +
давтах - повторять
 +
авах - взять, брать
 +
ба - и, да цаас - бумага
 +
харандаа - карандаш
 +
бэх - чернила
 +
самбар - доска
 +
шохой - мел
 +
шYYгээ - шкаф
 +
биш - нет, не
 +
хаанаас - откуда
 +
битгий - не
 +
сурагч - учащийся
 +
бичих - писать
 +
гарах - выходить
 +
эндээс - отсюда
 +
тэндээс - оттуда
 +
явах - идти
 +
Yзэг - перо, ручка
 +
зураг - картина, рисунок
 +
чи - ты
 +
маргааш - завтра
 +
авчрах - принести
 +
би - я
 +
багш - учитель
  
  
Строка 19: Строка 104:
  
 
<h1>
 
<h1>
[[Монгольский_язык/Уроки/Урок_4 |<< К УРОКУ 4]] |
+
[[Монгольский_язык/Уроки/Урок_8 |<< К УРОКУ 8]] |
 
[[Монгольский_язык/Уроки/Содержание|СОДЕРЖАНИЕ]]|
 
[[Монгольский_язык/Уроки/Содержание|СОДЕРЖАНИЕ]]|
[[Монгольский_язык/Уроки/Урок_6 |К УРОКУ 6 >>]]
+
[[Монгольский_язык/Уроки/Урок_10 |К УРОКУ 10 >>]]
 
</h1>
 
</h1>
  
МОНГОЛЬСКИЙ ЯЗЫК (использованы материалы сайта [http://mongol.h1.ru/lesson5.htm МОНГОЛЬСКИЙ ЯЗЫК])
+
МОНГОЛЬСКИЙ ЯЗЫК (использованы материалы сайта [http://mongol.h1.ru/lesson9.htm МОНГОЛЬСКИЙ ЯЗЫК])
  
 
</center>
 
</center>

Текущая версия на 07:38, 19 марта 2011

<< К УРОКУ 8 | СОДЕРЖАНИЕ| К УРОКУ 10 >>

МОНГОЛЬСКИЙ ЯЗЫК (использованы материалы сайта МОНГОЛЬСКИЙ ЯЗЫК)

УРОК 9

Урок 9. Отрицание в монгольском языке. Отрицаниями в монгольском языке являются:

а) битгий - ставится только перед формами обращения, например:

   битгий яв - не ходи
   битгий яваг - пусть не пойдет.

б) биш - относительное отрицание со значением "не ..., а ...," ставится после соответствующего слова, например:

   Энэ харандаа биш, Yзэг. - Это не карандаш, а ручка.
   Би явсан биш, ирсэн. - Я не ушел, а пришел.

в) -гYй - употребляется только с именами и причастиями, с которыми пишется слитно:

   Би харандаагYй - Я без карандаша (У меня нет карандаша).
   УсгYй газар - Безводная местность.
   Багш ирэвгYй - Учитель не пришел.

YгYй - ставится в начале конструкции, например:YгYй, би хэлэхгYй - Нет, я не скажу.

г) Yл - употребляется крайне редко, ставится перед изъявительными формами, например:

   Yл болно - нельзя (букв. не будет, не можно).

д) эс - изредка употребляется перед некоторыми деепричастиями, например:

   Эс бичвэл - если не написать.


  Упражнение.

Прочитайте текст, соблюдая редукцию. Переведите текст использую словарь.

Намар болов. Одоо сургууль эхэлнэ. Сурачид цугларав. Одоо хонх дуугарна. Хичээл эхлэв. Багш ирэв. Багш асууна, оюутан хариулна. Хэн ирэв? Дорж Дамдин хоёр ирэв. Дорж Дамдин хоёр - оюутан юм. Энэ хэн сууна? Энэ - Дорж сууна. Энэ хэн бэ? Энэ - оюутан Дорж байна. Та юу хийв? Би ном уншив. Дамдин юу авав? Дамдин дэвтэр ба харандаа авав. Энэ - ном ба дэвтэр байна. Энэ - цаас байна. Энэ цаас хаанаас авав? Энэ цаас тэндээс авав. Тэндээс юу авав? Тэндээс энэ цаас авав. Эндээс юу авав? Эндээс харандаа авав. Тэр - юу байна? Тэр - Yзэг байна. Энэ юу вэ? Энэ - бэх байна. Бэх хаа байна? Бэх тэнд байна. Тэнд Yзэг ба бэх байна. Энд ном, дэвтэр, цаас, харандаа, Yзэг ба бэх байна. Энэ юу байна? Энэ - ширээ байна. Энэ юу вэ? Энэ - сандал байна. Энэ - ширээ, сандал байна. Ширээ, сандал хаанаас авчрав? Энэ юу вэ? Энэ - самбар байна. Энэ самбарыг хаанаас авчрав? Энэ самбарыг тэндээс авчрав. Энэ самбарыг хэн авчрав? Энэ самбарыг нхр Дамдин авчрав. Энэ юу байна? Энэ - шохой байна. Тэр юу вэ? Тэр - зураг байна. Энэ юу вэ? Энэ - шYYгээ байна. ШYYгээг хэн авчрав? Энэ шYYгээг нхр Дорж авчрав, тэр шYYгээг Дамдин авчрав. Энэ шал уу? Биш, энэ - шал биш, хана байна. Энэ - цонх уу? Биш, энэ - цонх биш, YYд байна. Тэр - цонх уу? Тэр - цонх байна. Энэ - хана уу? Биш, энэ - хана биш, тааз юм. Хонх дуугарав. Хичээл тарав. Сурагчид эндээс гарав. Оюутан Дорж харив. ндр хичээл болов. Та юу хийв? Би хичээл хийв. Оюутан Дорж юу хийв? Оютан Дорж ном уншив. Дамдин юу хийв? Дамдин бичив. Багш явав. Одоо та юу хийнэ? Одоо би хичээл давтана. Та хичээл хаа давтана? Би хичээл гэртээ давтана. Сурагчид гэртээ харив, маргааш ирнэ. Дорж, чи гэртээ хичээл давт! Чи, Дамдин, бич! Чи, Бат, унш!


нэгдугээр - первый намар - осень болох - стать, сделаться, происходить сургууль - учеба, школа эхлэх - начать(ся) цугларах - собираться хонх - звонок дуугарах - зд. звенеть, раздаваться ирэх - прибыть асуух - спрашивать хариулах - отвечать оюутан - студент нхр - товарищ хоёр - два, вдвоем хана - стена гэртээ - дома, домой суух - сидеть хийх - делать тарах - расходиться, закончиться унших - читать давтах - повторять авах - взять, брать ба - и, да цаас - бумага харандаа - карандаш бэх - чернила самбар - доска шохой - мел шYYгээ - шкаф биш - нет, не хаанаас - откуда битгий - не сурагч - учащийся бичих - писать гарах - выходить эндээс - отсюда тэндээс - оттуда явах - идти Yзэг - перо, ручка зураг - картина, рисунок чи - ты маргааш - завтра авчрах - принести би - я багш - учитель


<< К УРОКУ 8 | СОДЕРЖАНИЕ| К УРОКУ 10 >>

МОНГОЛЬСКИЙ ЯЗЫК (использованы материалы сайта МОНГОЛЬСКИЙ ЯЗЫК)